یادداشت های روزانه غزه (۲۶)

«این اولین باری است که ما شاهد تظاهرات در دانشگاه ها برای فلسطین هستیم! »

رامی ابو جموس یادداشت های روزانه خود را برای «اوریان ۲۱» می نویسد. او که بنیانگذار «غزه پرس» - دفتری که در ترجمه و کارهای دیگر به روزنامه نگاران غربی کمک می کند- است، ناگزیر شده با همسر و پسر دو سال و نیمه اش ولید، آپارتمان خود در شهر غزه را ترک نماید و اکنون به طور مشترک با یک خانواده دیگر، در آپارتمان ۲ اتاق خوابه ای سکونت دارد. او رویداد های روزانه خود و غزه ای های رفح، که در این منطقه بینوا و پرجمعیت گیرافتاده اند را برای انتشار در «اوریان ۲۱» می نویسد:

تصویر نشان‌دهنده دو فرد است که در کنار یک بنر بزرگ ایستاده‌اند. بنر با رنگ‌های مشکی، قرمز و سبز نوشته شده و متن آن به زبان فرانسوی است. همچنین، هر یک از این افراد یک بلندگو در دست دارند و به نظر می‌رسد در حال اعتراض یا ابراز نظر هستند. پس‌زمینه تصویر به رنگ‌های خنثی و ساختمانی است که نشان‌دهنده یک فضای شهری می‌باشد.

شنبه ۵ مه ۲۰۲۴

صبح امروز شنبه، یک کنفرانس مطبوعاتی کوچک و سردستی جلوی خانه‌ام ترتیب دادم. جمعیت خیلی بیشتر از معمول بود. آنها فقط می خواستند یک چیز را بدانند: آیا مذاکرات جاری در نهایت منجر به آتش بس می شود ؟ آیا واقعاً قرار است به خانه برگردیم ؟

فضای عمومی فضای نگرانی است. ما منتظریم، منتظریم... امیدواریم خبرهای خوبی برسد. من قبلاً در این گزارش ها گفته ام که اغلب احساس می کنم برای روحیه دادن به مردم مجبورم دروغ بگویم، اما گاهی اوقات جو کلی را در نظر می گیرم. امروز فکر کردم که باید کمی خوش‌بینی نشان دهیم، زیرا مردم بی‌صبرانه منتظر خبر خوب آتش‌بس هستند، حتی اگر فقط یک آتش‌بس ۴۰ روزه باشد، با امکان تجدید آن. مردم می خواهند این را بشنوند، هفت ماه است که هیچ خبر خوبی نشنیده اند. بنابراین پاسخ من این بود: بله، این بار یک چیز مثبت وجود دارد، آمریکایی ها فشار زیادی وارد می کنند، آنها علاقه مند هستند که این ماجرا پایان یابد. من اضافه کردم: «ببینید در آمریکا چه می‌گذرد، این تظاهرات‌هایی که من نام آنرا انتفاضه دانشجویی! گذاشته ام». با تعجب دیدم که آنها در جریان هستند ! همه می گفتند: « این اولین بار است که می بینیم دانشگاه ها برای فلسطین تظاهرات می کنند! ».

اینجا از اینکه بدانیم افرادی هستند - به ویژه دانشجویان، جوانان - که برای فلسطین و غزه تظاهرات می کنند، دلمان گرم می شود. با این حال، طنز این وضعیت از دیدمان پنهان نمی ماند: ما شاهد چنین چیزی در دانشگاه های کشورهای عربی یا مسلمان نیستیم. بلکه در غرب و به ویژه در آمریکا، متحد اسرائیل ، روی می دهد.

در غزه اگر زبان فرانسوی بلد باشی به گیوم موریس گوش می دهی

روشن است که انتفاضه دانشجویی که در دانشگاه های معتبری مانند کلمبیا رخ می دهد، فشار زیادی بر دولت آمریکا وارد می کند. این جوانان سیاستمداران و دیپلمات های آینده هستند. این جنبش در همه جا، حتی در فرانسه، در حال گسترش است. Sciences Po یک دانشگاه نخبگان است و مهمتر از همه، کادرهای زندگی سیاسی آینده را تربیت می کند، دانشگاه سوربن هم همینطور. این جنبش شورشی واقعاً مرا خوشحال می کند. به لطف این نوع تظاهرات است که می توانیم به تغییر امیدوار باشیم، مانند جنگ ویتنام در دهه ۱۹۶۰، تظاهرات برای جنبش حقوق مدنی در کلمبیا یا علیه آپارتاید در آفریقای جنوبی.

در عین حال، وقتی می بینم که در فرانسه، این نوع تظاهرات سرکوب می شود، و مردم به «دفاع از تروریسم» یا یهودستیزی متهم می گردند، ناراحت می شوم. افراد زیادی در این تظاهرات شرکت کردند و حتی بعضی ها اخراج شدند، شخصیت های بسیار شناخته شده ای مانند گیوم موریس، که وقتی در غزه زبان فرانسوی می دانیم به او گوش می دهیم. اما من مطمئن هستم که از آنها دفاع خواهد شد و مثلاً پوسترهایی را خواهیم دید که روی آن نوشته شده است «من هم موریس هستم».

این دانشجویان یا این شخصیت ها را متهم می کنند که مناظره را قبول ندارند ! علیرغم این سرکوب، فرانسوی ها همچنان به بیان نظرات خود و دفاع از اهداف عادلانه ادامه می دهند، زیرا شعار فرانسه آزادی، برابری، برادری است. و اعتصاب برای اعتراض، از جمله اعتصاب کارگران وسایل حمل و نقل، بخشی از فرهنگ فرانسه است.

اسرائیل نماینده همه یهودیان نیست

یک چیز بسیار مهم اتفاق افتاده است: حضور یهودیان در این تظاهرات. این امر اجازه داد که مردم و به ویژه جوانان شروع به محکوم کردن دروغ اسرائیلی ها و نتانیاهو کنند که می گوید اسرائیل و یهودیان یکی هستند و مخالفت با سیاست های اسرائیل یهودی ستیزی است. من همیشه گفته‌ام که در فرانسه می‌توانیم از حقوق همجنس‌ گرا‌ها، حق سقط جنین، از تمام آزادی‌هایی که می‌خواهیم دفاع کنیم... اما وقتی صحبت از مسئله فلسطین می‌شود، بلافاصله متأسفانه، سرکوب و ترس از متهم شدن به یهودستیزی وجود دارد. اما اکنون با حضور یهودیان در تظاهرات، اوضاع در حال تغییر است.

غربی ها کم کم دارند می فهمند که اینها به هم ربطی ندارد. اسرائیل نماینده همه یهودیان نیست و ضد اسرائیلی ها ضد یهودی نیستند. من تصاویری از مسلمانان در حال نماز و یهودیان در حال جشن عید فصح ،در دانشگاه های آمریکا را دیدم، کنسرت هایی که در آن همه با هم مخلوط بودند. چون همه اینها ربطی به دین ندارد. به لطف این تظاهرات، جوانان شروع به درک این موضوع کردند که در غزه، فقط یک عده افراد دیگران را می کشند، این یک اشغالگر است که یک فرد اشغال شده را می کشد و این یک سوال سیاسی است، نه مذهبی.

معمولاً مسئله فلسطین توسط روشنفکران، افراد مطلع در مورد خاورمیانه مطرح می شود. اکنون، ما می بینیم که افراد بسیار بیشتری - به ویژه جوانان - هستند که دریافته اند مسئله فلسطین چیست، اینکه یک نسل کشی در جریان است، که یک ماشین جنگی در حال پاکسازی کل جمعیت است.

حضور جوانان امروز از آنرو برایم مهم است ، چون تحصیلاتم را در اکس آن پروانس در پایان دهه ۱۹۹۰ به یاد می آورم. خیلی ها یاسر عرفات را می شناختند، اما فلسطینی ها را نه. وقتی گفتم فلسطینی هستم، ابتدا اغلب فکر می کردند منظورم پاکستانی است. از آنجایی که می توانم از نظر فیزیکی شبیه یک پاکستانی یا هندی باشم، این باعث سردرگمی می شد. اما امروزه بسیاری از فرانسوی ها می دانند که فلسطین کجاست و در آن اشغال وجود دارد.

حماس بخشی از جمعیت است، نمی شود آن را ریشه کن کرد

حالا برگردیم به مذاکرات: درست است که حماس به دلیل فشارهای آمریکا و بین‌المللی علیه اسرائیل و نتانیاهو، اکنون خود را در موضع قدرت می‌داند. اما من می ترسم که مذاکره کنندگان آن با بی خردی امتیازات لازم برای متوقف کردن همه اینها را ندهند. اما گاهی باید خیلی خردمند باشی، حتی اگر این خردمندی نشانه ای از فقدان شجاعت در نظر گرفته شود.

امیدوارم این بار حماس به نتانیاهو این فرصت را ندهد که آنها را به امتناع از صلح یا آتش بس متهم کند، زیرا او فقط منتظر این است. او می خواهد تا آخرادامه دهد، می خواهد رفح را نابود کند. او قبلاً این کار را در شمال و مرکز نوار غزه کرده است. با وجود همه بمباران ها، مبارزان حماس هنوز آنجا هستند. شاید آنها دیگر همان زرادخانه را نداشته باشند، اما هنوز آنجا هستند. آنها هنوز ۱۳۰ گروگان اسرائیلی را مخفی کرده اند، بنابراین آنها هنوز هم قوی هستند.

من از روز اول جنگ گفته ام: راه حل، مانند افغانستان و عراق، نظامی نیست. در نهایت ما باید سر یک میز بنشینیم و مذاکره کنیم، زیرا حماس بخشی از جمعیت است و ما نمی توانیم جمعیت را ریشه کن کنیم. اما حتی اگر ۲.۳ میلیون نفر را بکشیم، حماس همچنان وجود خواهد داشت.

حماس یک اعتقاد، یک ایدئولوژی است و باقی خواهد ماند. من نمی توانم آنرا با احزاب دیگر مقایسه کنم، زیرا حماس جنبشی است که مذهب همیشه در آن جایگاه خود را داشته است. آنها در جامعه فلسطینی هستند، در غزه هستند، در کرانه باختری هستند، در اردوگاه های آوارگان خارج از کشور هستند، حتی در کشورهای اروپایی حضور دارند. غزه محاصره شده است، اما محاصره عقاید ممکن نیست. بهترین نمونه، اخوان المسلمین در مصر است. با وجود سقوط دولت محمد مرسی(۱)، آنها همچنان هستند، حتی اگر ضعیف شده و دیگر قدرت را نداشته باشند.

مردم به این فرصت نیاز دارند

می ترسم نتانیاهو با خود بگوید: هر اتفاقی بیفتد من یک بازنده هستم، پس تا آخر ادامه می دهم و او با یافتن بهانه ای برای ادامه جنگ، آتش بس را رد کند.

حتی اگر نتانیاهو وارد رفح شود، هدف واقعی او از بین بردن «چهار تیپ حماس» نیست که ادعا می کند در آنجا هستند، بلکه نابودی شهر رفح، زیرساخت ها و بیمارستان های آن است . او به دنبال ایجاد یک منطقه حائل جدید در اطراف جاده فیلادلفیا(۲) است. همانطور که در شرق منطقه محاصره شده انجام داد. منطقه حائل قبلی ۱۴ کیلومتر طول و ۱۰۰ متر عرض دارد اما به زودی عرض آن به یک کیلومتر و نیم خواهد رسید. این بدان معناست که کل محله هائی مانند محله یبنا که در مرز این منطقه حائل گیر کرده اند، با خاک یکسان و پاک سازی می شود.

من می ترسم که نتانیاهو این کار را انجام دهد و حماس به سهم خود آتش بس را بدون خروج کامل ارتش از کل نوار غزه و همچنین اعلام توقف کامل جنگ توسط اسرائیل نپذیرد. مردم به این مهلت نیاز دارند.

در عین حال، ما همیشه از «روز بعد» صحبت می کنیم ، فردای جنگ. تا زمانی که جنگ وجود داشته باشد، حماس آنجا خواهد بود. پس از جنگ، تصمیم گیری برای فلسطینی ها به عهده اسرائیلی ها نخواهد بود. اما در پایان جنگ، نتانیاهو خواهد رفت و حماس باقی خواهد ماند. او حتی ممکن است قدرت داشته باشد. اما من معتقدم که مردم فلسطین، این بار، نظر خود را تحمیل خواهند کرد.

۱- در پی کودتای ۳۰ ژوئن ۲۰۱۳ توسط عبدالفتاح السیسی.

۲- منطقه حائل بین نوار غزه و مصر بر اساس قراردادهای صلح قاهره و تل آویو.