یادداشت های غزه (۱۰۹)
«معلوم نیست کی هنوز در زندان و چه کسی مرده است»
رامی ابو جاموس یادداشت های روزانه خود را برای «اوریان ۲۱» می نویسد. او که بنیانگذار «غزه پرس» - دفتری که در ترجمه و کارهای دیگر به روزنامه نگاران غربی کمک می کند- است، ناگزیر شده با همسر و پسر دو سال و نیمه اش ولید، آپارتمان خود در شهر غزه را تحت فشار ارتش اسرائیل ترک نماید. پس از پناه بردن به رفح، رامی و خانواده اش مجبور شدند مانند بسیاری از خانواده ها که در این منطقه فقیر و پرجمعیت گیر افتاده بودند، مجددا به تبعید داخلی خود ادامه دهند.. او رویداد های روزانه خود را در این فضا برای انتشار در «اوریان ۲۱» می نویسد.
رامی برای این گزارشهای محلی، جایزه مطبوعات نوشتاری و جایزه Ouest-France را در کادر جایزه Bayeux برای خبرنگاران جنگ دریافت کرد. این فضا از ۲۸ فوریه ۲۰۲۴ به او اختصاص یافته است.
چهارشنبه ۱۵ اکتبر ۲۰۲۵
سرانجام، پس از دوسال اسارت در دستان حماس، گروگان های اسرائیلی آزاد شدند. از جمله این گروگان ها، سربازانی بودند که در پاسگاه های نظامی اطراف غزه مستقر بودند. همه خوشحالند. خانواده ها خوشحالند، اسرائیلی ها خوشحالند، ترامپ و غربی ها هم خوشحالند. همه بخاطر آزاد شدن ۲۰ تن خوشحالند. گروگان های اسرائیلی روایت کرده اند که چگونه بارها در شرایطی به نظرشان وحشتناک، در تونل ها جابجا شده اند. سخنرانی و اظهار نظرها در اسرائیل و غرب حاکی از ابراز شادمانی از آزادی گروگان هایی است که برایشان یک اولویت بوده است. رهبران سیاسی از برگزاری جشن بزرگ بازگشت گروگان ها به خانه سخن می گویند، اما از ابراز شادمانی درباره پایان جنگ کمتر سخنی شنیده می شود. دیگر حرفی از نسل کشی ای که بر ما رواداشته شد در میان نیست. به روی خود نمی آورند از نزدیک به ۲ هزار فلسطینی آزاد شده توسط اسرائیل دربرابر ۲۰ گروگان، ۱۷۱۸ تن کسانی بودند که در طول ۲ سال گذشته اشغال غزه زندانی شده بودند.
خود اسرائیلی هامی گویند: فلسطینی هایی که زندانی شده بودند در عملیات ۷ اکتبر و اقدامات نظامی دخالت نداشته اند. به این ترتیب، ارتش اسرائیل تلویحا اعتراف می کند که آنها را طبق معمول خود برای انجام معامله ربوده است. البته، از کسانی که آزاد شده اند حرف زده می شود، اما هزاران تن دیگر هم ربوده و زندانی شده اند که جای تعداد دقیق آنها معلوم نیست. بیشتر اینها غزه ای هایی هستند که از دستور ارتش درمورد رفتن به سوی جنوب سرپیچی کرده اند. خانواده های آنها نمی دانند که آیا در زندان های اسرائیل می پوسند یا در زیر آوار خانه های خود یا در چاله های دسته جمعی دفن شده اند. پیشتر، زمانی که اسرائیلی ها کسی را دستگیر می کردند، نام او را به کمیته بین المللی صلیب سرخ (CICR) اعلام می نمودند و این کمیته خبر بازداشت و محل زندان آنها را به خانواده ها اطلاع می داد. در دو سال گذشته این کار انجام نشد.
خانواده ها نباید در عرصه عمومی ابراز شادمانی کنند
همه درباره وضعیت سلامت ۲۰ گروگان آزاد شده حرف می زنند. آنها ضعیف و لاغر شده اند چون غذای کافی نخورده اند. این شبیه وضعیت همه فلسطینی های غزه است. آنها در شرایطی مشابه ما زندگی کرده اند. جابجا شده اند چون حماس می خواسته دربرابر بمباران های ارتش خودشان از آنها محافظت کند. ارزش یک گروگان اسرائیلی زنده بیش از یگ گروگان مرده است چون می توان او را دربرابر تعداد بیشتری زندانی فلسطینی مبادله کرد. این گروگان ها بیشتر اوقات در تونل ها نگهداری شده اند اما مثل همه غزه ای ها در زیر چادر ها و مدارس تبدیل شده به اردوگاه های جابجا شده ها هم نگهداری شده اند.
درمورد وضعیت سلامت زندانی های فلسطینی آزاد شده، تصویرهایی دیده شده که برخی از آنها روی صندلی چرخدار بوده اند. در میان آنها، قطع عضو شده های بدون دست یا پا، بدن های زار و نحیف و چهره هایی رنگ پریده وجود دارد. همه از آنچه که در زندان های اسرائیل می گذرد، به ویژه زندان اسد تیمن آگاهی دارند: در این زندان شکنجه امری روزمره و تجاوز کاری رایج است. اینها را بسیاری از زندانی های آزاد شده شرح داده اند. تحقیق های سازمان ملل متحد و سازمان های غیردولتی دفاع از حقوق بشر به طور مستند اینها را نشان می دهد. زندانبان ها هم از آنها حرف زده اند. دوربین های تجسسی هم از آنها فیلم گرفته است.
ایتامار بن گِویر، وزیر امنیت ملی اسرائیل در عرصه عمومی از گرسنه نگهداشتن زندانی ها و محروم کردن آنها از همه چیز لاف زده است. اینها سیاست های حکومتی است که با زندانی ها فلسطینی مثل «حیوانلات انسان نما» رفتار می کند. «تنها دموکراسی منطقه» دست به بازداشت های خودسرانه و زندانی کردن های بدون حکم قضایی می زند و دوره بازداشت موقت را برای ۳ یا ۶ ماه طولانی تر می کند و این امر غالبا درحالی است که فرد بازداشت شده دلیل دستگیری خود را نمی داند.
از آنجا که اسرائیل غالبا حضور زندانی ها در زندان های خود را انکار می کند، کسی نمی داند کی زندانی است و چه کسی مرده و به دشواری می توان از همه اینها حرف زد، چون خانواده ها حق ندارند در عرصه عمومی از آزادی نزدیکان خود ابراز شادمانی کنند. در اسرائیل و سراسر کشور آزادی گروگان ها را جشن می گیرند اما فلسطینی ها حق جشن گرفتن ندارند. در ساحل غربی رود اردن و بیت المقدس شرقی هم جشن گرفتن ممنوع شده است. درمورد ۱۵۴ تنی که به مصر اخراج شده اند تا بعد به کشورهای دیگر عرب و مسلمان فرستاده شوند هم وضع به همین منوال است. آنها حتی حق دیدن خانواده خود را هم نداشته اند. اسرا ییل حتی مانع رفتن ۲۰ خانواده در ساحل غربی رود اردن به مصر برای دیدن آنها شده چون حتی از برگزاری جشن بازیافتن آنها هم واهمه دارد. اسرائیلی ها نمی خواهند ناظر ابراز شادمانی آنها باشند.
با ما حتی مثل حیوانات هم رفتار نمی شود
در غزه هم جشن زیادی گرفته نشد. البته، خانواده ها از آزادی پدر، پسر و برادری که فکر می کردند ناپدید شده و حالا زنده و آزاد بود ابراز شادمانی کردند، اما بسیاری از زندانی های آزاد شده، خانه خود را به صورت تلی از خاک یافتند . والدین و کودکان مرده و ناپدید شده خود در زیر آوارها را پیدا نکردند.
گروگان های اسرائیلی در بیمارستان های مجهز معاینه و مداوا شده و تحت مراقبت و درمان روانی قرار می گیرند. زندانی های فلسطینی به بیمارستان ناصر برده شده اند که تنها بخشی از آن هنوز کار می کند و فقط می تواند حداقل خدمات را ارائه دهد. اما همین که آزاد شده اند هم خود غنیمت است.
در میان زندانی های آزاد شده، ۲۵۰ تن – از جمله ۱۵۴ تن اخراج شده به مصر کسانی هستند که به خاطر اقدامات نظامی به حبس ابد محکوم شده بودند. از دید مقامات اسرائیلی، اینها تروریست هایی هستند که «دست هایشان به خون آلوده است». اما کسی از اسرائیلی هایی که آنها نیز دست های آلوده به خون دارند و خون فلسطینی ها از سال ۱۹۴۸ تا نسل کشی امروز روی دستشان مانده حرف نمی زند. آنها خون فلسطینی ها را مثل خون انسان نمی دانند و به نظرشان خون فلسطینی فقط خون «حیوانات انسان نما» است و بدتر این که در این مورد با ما حتی مثل حیوان هم رفتار نمی شود.
من از بازگشت به حالت عادی می می ترسم
امروزه در «غرب» برای درد و رنج حیوانات هم دلسوزی می شود ولی برای فلسطینی ها نمی شود. این سربازان اسرائیلی آزاد شده روزی به سر کار خود در اشغال فلسطین باز خواهند گشت و فلسطینی ها را خواهند کشت، اما این خیلی مهم نیست. گفته نخواهد شد که آنها «دست هایشان به خون آلوده است». کار دژخیم مشروع است ولی قربانی «تروریست» خوانده می شود. حتی با کشته شده ها هم منصفانه رفتار نمی شود. اسرائیل با دقت پیکر گروگان های کشته شده در بند حماس را بررسی می کند، اما هنگامی که پیکر کشته شده های فلسطینی در زندان های اسرائیل را باز می گرداند – اگر این کار را بکند-، ارتش اسرائیل آنها را به طور فله ای و در کیسه های پلاستیکی و بدون احراز هویت تحویل می دهد.
آنچه که من از آن می ترسم این است که که با متوقف شدن نسل کشی، وضع به حالت عادی بازگشته و هرروز شنیده شود که اسرائیل حق دارد از خود دفاع کند. نتانیاهو که توسط دادگاه کیفری بین المللی متهم به ارتکاب جنایات جنگی و در کشور خود هم در موارد متعدد فساد تحت تعقیب است محاکمه نشده و عدالت درباره اش اجرا نشود چون ترامپ برای او درخواست عفو کرده است. فزون بر اینها، از آنجا که او بوده که گروگان ها را آزاد کرده، لذا در انتخابات برنده می شود و از چنگ عدالت می گریزد. درمورد دولت های غربی و عرب هم وضع همین طور است. خوب، حالا نسل کشی به پایان رسیده و امری متعلق به گذشته است و باید درباره آینده حرف زد و آینده یعنی صلح. باید بخشید اما این فقط ضعیف ترها هستند که باید ببخشند، قوی تر نمی بخشد و به اشغال، بمباران و شکنجه ادامه می دهد. به شهرک سازی ها ادامه می دهد و سرزمین ها را به خاک خود الحاق می کند، اما قربانی باید ببخشد.
به این خاطر من از این می ترسم که بی کیفر ماندن غلبه کند. بی کیفر ماندن نتانیاهو، ترامپ، یوآو گالانت، وزیر دفاع پیشین اسرائیل که همه فلسطینی ها را حیوانات انسان نما می خواند و بنی گانتز، ژنرال مسئول عملیات در غزه و همه کسان دیگری که در این نسل کشی مشارکت کرده اند. نسل کشی ای که بسیاری از حامیان نتانیاهو در سراسر دنیا ان را انکار کردند، درحالی که این کار زیر چشمشان انجام می شد. حالا که متوقف شده، این حامیان حمایت خود را دوچندان خواهند کرد.
فکر می کنم که به مرحله خطرناک تر گذار خواهیم رسید. مرحله ای که باید پرونده را بست و به تحقیقات درباره جنایات جنگی پایان داد. این یک فاجعه خواهد بود. کسانی که در این نسل کشی مشارکت کرده اند باید محاکمه شوند. همه کسانی که در غزه توسط ارتش اسرائیل ربوده شدند باید آزاد شوند. از جمله دها پرستار و پزشک مانند دکتر حسین ابوصفیه، پزشک اطفال بیمارستان کمال عدوان که در دسامبر سال ۲۰۲۴ به خاطر امتناع از تخلیه بیمارستان و ترک بیماران خردسال خود، ربوده و زندانی شد. او همچنان بدون محاکمه در زندان های اسرائیل بسر می برد.