تریبون

چگونگی نفوذ اسراییل در آفریقا: با تسلیحات، نرم افزارهای جاسوسی و فناوری کشاورزی

نخستین کنفرانس همبستگی پان آفریقایی با فلسطین در آغاز ماه مارس ۲۰۲۲ در داکار برگزار شد. زولیولیل ماندلا مانند پدر بزرگ خود که گفته بود: «تا زمانی که فلسطین آزاد نشود، آزادی ما کامل نخواهد بود»، در این کنفرانس به انتقاد از نفوذ فزاینده اسرائیل در آفریقا پرداخت.

ماه گذشته من در کنفرانس افتتاح شبکه پان آفریقایی همبستگی با فلسطین (RPSP) در داکار سنگال سخن گفتم. مبارزان ۲۱ کشور آفریقایی در آنجا گرد آمده بودند تا جنبشی در سطح قاره آفریقا برپا کنند که در مبارزه برای آزادی فلسطین، دربرابر نژاد پرستی اسرائیل ، از آن حمایت کند.

من این افتخار را داشتم که در کنار شماری از جوانان شجاعی باشم که بر موضع تاریخی آفریقا درمورد فلسطین و پیوند خدشه ناپذیر آفریقایی ها با آن تأکید کردند: دو ملتی که مبارزه ای مشترک علیه اشغالگری، استعمار و نژاد پرستی دارند (۱). من تصور می کنم که پدر بزرگم نلسون ماندلا هم هنگامی که ۶۰ سال پیش برای جلب حمایت آفریقایی ها از مبارزه برای آزادی آفریقای جنوبی به داکار رفت، همین احساس را داشت.

نمایندگان حاضر در کنفرانس درباره رسوخ حکومت نژاد پرست اسرائیل در آفریقا سخن گفتند، که با دادن تجهیزات فناوری های نظامی و تجسسی به بسیاری از دولت های سرکوبگر انجام می شود. اسرائیل با این کار دموکراسی ها، حقوق بشر و نیز همبستگی با فلسطین در قاره آفریقا را تضعیف می کند. من زمانی که در همایش عمومی سازماندهی شده در شبکه در ۱۲ مارس سخن گفتم، این موضوع را تأیید کردم.

من نشان دادم که اسرائیل چگونه شاخک های حساس خود را در آفریقا گسترش داده است. این کشور مدت ها نومیدانه می کوشید متحدانی برای خود بیابد، درحالی که شمار فزاینده ای از سازمان های دفاع از حقوق بشر بسیار معتبر آن را یک حکومت نژاد پرست توصیف می کردند. اسرائیل از تجسس، فناوری نظامی و کشاورزی به عنوان ابزاری برای خرید مشروعیت برای خود در آفریقا استفاده می کند. برای انجام این کار، اسرائیل به صورت آشکار یا محرمانه در ساختار های آفریقایی رسوخ کرده است. گفتن این حرف ها – چنان که برخی از رسانه های هوادار اسرائیل در آفریقای جنوبی به صورت تحریک آمیز تأکید می کنند-، جنبه ضدیت با یهودیت ندارد. دادگاه قانون اساسی آفریقای جنوبی اخیرا حکمی صادر کرده که انتقاد از اسرائیل به منزله حمله به یهودیت نیست و بین یهودیت و صهیونیسم و ملت یهود با دفاع کنندگان از اسرائیل تمایزی آشکار وجود دارد.

تندکردن شعله های جنگ

صادرات سلاح های آزمایش شده بر روی مردم فلسطین در مناطق اشغالی به برخی از مرگبار ترین رژیم های آفریقایی عاملی مرکزی برای دیپلوماسی اسرائیل در چندین دهه یعنی زمانی بوده که این کشور می کوشیده با بخش هایی عمده از قاره آفریقا ارتباط برقرار کند. بخش هایی که پس از جنگ اسرائیل – اعراب در سال ۱۹۷۳ آن را تحریم کرده بودند.

در سال های دهه های ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰، اسرائیل به رژیم نژاد پرست آفریقای جنوبی سلاح می داد. در سال های دهه ۱۹۹۰، دولت اسرائیل تحریم بین المللی درمورد ارسال سلاح به روآندا را زیرپا گذاشت و در عین حال هم به نیروهای دولتی هوتو و هم به نیروهای ارتش شورشی پل کاگامه، درحالی که نسل کشی درحال انجام بود، سلاح داد. اسرائیل یک بار دیگر هم تحریم ها را نقض کرد و تحریم بین المللی هم درمورد شبه نظامیان نزدیک به حکومت و هم درمورد مخالفان جنوب سودان، در جنگ خونین داخلی این کشور، را زیرپا گذاشت. موسسه های تسلیحاتی اسرائیل به شکلی بیشرمانه ۱۵۰ میلیون دلار (۱۴۲ میلیون یورو) سلاح های تهاجمی را در پوشش یک برنامه کشاورزی به جنوب سودان فرستادند.

از سال ها پیش، اسرائیل به واحد های نظامی محافظ رژیم های ریاستی سرکوبگر در کامرون، اوگاندا، گینه اکوآدور و توگو سلاح و آموزش نظامی می دهد و با این کار دیکتاتورها را در قدرت نگه می دارد.

تقویت دیکتاتورها

اسرائیل همچنین سلاح های مَجازی مانند نرم افزار جاسوسی پگاسوس گروه NSO را به دولت های آفریقایی می دهد و از این نرم افزار برای ازبین بردن مخالفت ها و سرکوب روزنامه نگاران، مخالفان سیاسی و مدافعان حقوق بشر استفاده می شود و حتی از دیگر رهبران آفریقایی از جمله سیریل رامافوزا، رییس جمهوری آفریقای جنوبی جاسوسی می شود. این نرم افزار جاسوسی می تواند ارتباطات رمزگذاری شده همه آیفون ها و تلفن های هوشمند آندروید را رهگیری و جاسوسی کند.

در سال های اخیر، تل آویو با اغوای رهبران آفریقایی از راه ارائه فناوری های جاسوسی، نظر مساعد آنها را جلب کرده است. این کار با امید کسب حمایت این کشورها در سازمان ملل متحد و اتحادیه آفریقا (UA) انجام شده است. کمک به رهبران برای ماندن بر مسند قدرت، حتی به زیان حقوق بشر در آفریقا، ابزاری کارآمد برای حکومت اسرائیل در دوست یابی در این قاره بوده است.

دخالت در انتخابات کشورهای آفریقایی

همچنین، موسسه ها و افراد اسرائیل ی در کارزارهای انتخاباتی تقریبا همه کشورها مداخله می کنند. این امر به با ثبات ترین دموکراسی های آفریقا لطمه می زند. براین روال، دخالت شدید اسرائیل در انتخابات سال ۲۰۱۴ بوتسوانا دیده شد که دهها مشاور اسرائیل ی که پیوندهایی به موساد، دستگاه اطلاعات خارجی اسرائیل ، داشتند دست به تشکیل یک «اتاق جنگ» برای حزب حاکم زدند.

از نرم افزار پگاسوس برای جاسوسی از روزنامه نگاران و دیگر شخصیت های سیاسی در پیش از انتخابات ریاست جمهوری و مجلس کشور غنا در سال ۲۰۱۶ استفاده شد. در سال ۲۰۲۰، روزنامه غنایی The Herald دخالت چهره های اطلاعاتی اسرائیل را افشا کرد که سعی می کردند در نتیجه انتخابات ریاست جمهوری پیش روی این کشور اِعمال نفوذ کنند.

تأییدهای مشابهی نیز درمورد دخالت کارشناسان اطلاعاتی اسرائیل در پیش از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ در مالاوی وجود دارد. پیشتر، ثبت نام در فهرست و نظام انتخاباتی در زیمبابوه و زامبیا نیز در دست یک شرکت اسرائیل ی وابسته به موساد بود.

همچنین، گروه های اسرائیل ی دست به انجام کارزارهای پخش خبرهای جعلی در آفریقا زده اند. در سال ۲۰۱۵، کارشناسان اسرائیل ی پیام های الکترونیک کارکنان یک نامزد مخالف حکومت به نام محمدو بوهاری را پیش از انتخابات ریاست جمهوری نیجریه رهگیری کرده بودند. از اطلاعات به دست آمده در کارزارهای براه افتاده در واتساپ و فیسبوک علیه او استفاده شد.

۴ سال بعد، گروه آرشیمد، که یک گروه اسرائیل ی مشاوره سیاسی است که در تارنمای خود مدعی است که قدرت «تغییر واقعیت برحسب خواست مشتری» را دارد و شکلی موثر بر انتخابات ریاست جمهوری دنیا اثر می گذارد، به حمایت از بوهاری پرداخت و او در انتخابات سال ۲۰۱۹ پیروز شد. حساب های کاربری فیسبوک زیر کنترل آرشیمد به تعریف از بوهاری و بدگویی از رقیب او آتیکو ابوبکر پرداختند.

پس از آن فیسبوک صدها حساب قلابی اینستاگرام و فیسبوک – که همگی از اسرائیل توسط آرشیمد اداره می شدند- را بست که هدف آنها دستکاری در انتخابات نه فقط نیجریه، بلکه سنگال، توگو، آنگولا، نیجر و تونس هم بود. این حساب ها اطلاعاتی درباره انتخابات منتشر می کردند و با انتقاد از سیاستمداران مورد هدف، خود را به عنوان نهادهای مطبوعاتی محلی معرفی می کردند.

بنابراین، موضوع برسر موسسه های خصوصی ای که در آفریقا داد و ستد می کنند نیست. موسسه های اسرائیل ی متخصص در تسلیحات و فناوری های جاسوسی می باید از وزارت دفاع اسرائیل پروانه صادرات کسب کنند. به این ترتیب، دولت اسرائیل یک اهرم اساسی اِعمال نفوذ در اختیار دارد و از این موسسه ها به عنوان ابزار پیشبرد سیاست خارجی استفاده می کند. یکی از همکاران بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر پیشین اسرائیل گفته است: «وزارت دفاع ما عاملی برای راه اندازی این روندها است و به ما امکان می دهد که از آنها بهره برداری های سیاسی بنماییم».

اسرائیل به شدت متکی بر موسسه های خصوصی مختلف خود است. بازرگانان، مشاوران و واسطه هایی که از دسترسی خود به پشت پرده های قدرت در آفریقا برای خدمت به منافع حکومت اسرائیل سود می برند. در آفریقا«دیپلوماسی واسطه گری» اسرائیل جهش و رونق بسیار دارد.

دیپلوماسی دسته چک

اسرائیل به نام توسعه و امنیت غذایی به آفریقا وعده فناوری های کشاورزی و آبیاری می دهد، اما در مبارزه علیه فقر حاکم بر قاره تنها در صورتی مشارکت می کند که با منافع سیاسی خودش سازگار باشد.

هنگامی که در سال ۲۰۱۶ سنگال قطعنامه ۲۳۳۴ سازمان ملل متحد مبنی بر غیرقانونی بودن شهرک سازی های اسرائیل در کرانه غربی رود اردن و بیت المقدس شرقی اشغالی را تأیید کرد (۲)، اسرائیل به این کار با لغو همه برنامه های کمک به این کشور پاسخ داد. درحالی که وزارت امور خارجه اسرائیل قبلا درباره آنها در حدی گسترده تبلیغ کرده و آنها را بخشی از مشارکت اسرائیل در مبارزه علیه فقر در آفریقا عنوان کرده بود.

کمک اسرائیل به حکومت های آفریقا، اعم از فناوری های کشاورزی، نظامی یا تجسسی، خیرخواهانه و نیکوکارانه نیست. اسرائیل دربرابر این کمک حمایت دیپلوماتیک در چهارچوب سازمان ملل متحد و اتحادیه آفریقا را می طلبد. این مشابه یک رابطه مشتری مدارانه و مبتنی بر داد و ستد و دیپلوماسی دسته چک است. این واقعیت برنامه صهیونیستی در آفریقا است.

این چنین است که آفریقا، که پیشتر دژ همبستگی با فلسطینی ها بوده، با وعده های سلاح، نرم افزارهای جاسوسی و کمک کشاورزی اسرائیل چنان کور شده که این حکومت نژادپرست را در اتحادیه آفریقا می پذیرد (۳). ما باید عمیقا به شیوه ای بیندیشیم که که دیپلوماسی موازی حکومت نژادپرست درپیش گرفته و به صورتی گمراه کننده در ذهن هایمان جا گرفته است. ما باید با تلاش های اسرائیل برای تعاون در آفریقا مقابله کنیم. اگر چنین نکنیم، همچنان شریک آن در خونریزی، چه در آفریقا و چه در فلسطین خواهیم بود.

۱- اگرچه نویسنده اهل آفریقای جنوبی است، اما در اینجا از کلمه «آپارتاید» به عنوان یک اسم رایج، بدون حروف بزرگ استفاده می کند، به معنای جهانشمولی که امروزه به دست آورده است. طبق قوانین بین المللی، آپارتاید جنایت علیه بشریت است که شامل تسلط یک گروه بر گروه دیگر است. سازمان‌های غیردولتی حقوق بشر در اسرائیل و همچنین دیده‌بان حقوق بشر و عفو بین‌الملل از آن برای توصیف وضعیت فلسطین استفاده می‌کنند.

۲- این متن از سوی سنگال و همچنین نیوزلند، مالزی و ونزوئلا به رای گذاشته شد، زیرا مصر که در ابتدا آن را پیشنهاد کرده بود، درخواست به تعویق انداختن رای‌گیری را کرد. دلیل آن دیدار عبدالفتاح السیسی و بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل و دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا بود که درست در آستانه این رای گیری انجام گرفت.

۳- در ۲۲ ژوئیه ۲۰۲۱ به اسرائیل جایگاه ناظر در اتحادیه آفریقا اعطا شد که اختلاف و شکاف شدیدی در این سازمان بوجود آورد. کشورهای شمال و جنوب آفریقا از جمله کشورهای اصلی این قاره هستند که همچنان با این انتصاب مخالف هستند.