پیش پرده
صفت obcsène (در این مقاله به فارسی ننگین ترجمه شده است ـ م) بر اساس فرهنگ ریشهشناسی زبان فرانسوی اثرآلن ری، از واژه لاتین obscenus وام گرفته شده است و به معنای «فال بد، شوم» و «کاری چنان وحشتناک که می بایست پنهان شود» می باشد.
آنتیگونه در اورشلیم
با مشاهده تصاویر تشییع جنازه شیرین ابوعاقله، روزنامه نگار فلسطینی که روز چهارشنبه ۱۱مه توسط ارتش اسرائیل ترور شد، واژه « obcsène» (ننگین) صفتی است که از ذهن می گذرد. سربازان اسرائیلی به تابوت او که تقریباً واژگون شده بود هجوم آوردند، به معترضان شلیک کردند، نارنجک پرتاب و پرچمهای فلسطین را پاره کردند. این اقدام، حتی فراتر از هرگونه قضاوت سیاسی، اعماق کرامت انسانی را نشانه می گیرد، اصل مقدس «حق دفن با وقار» را نقض می کند که به سپیده دم زمان باز می گردد. در اسطوره آنتیگونه ، هنگامی که پادشاه کرئون دفن برادرش را ممنوع کرد، آنتیگونه ازاجرای این فرمان سرپیچی نمود و به کرئون گفت :
«من بر این باورنیستم که فرمانهای تو، برآمده از سوی یک انسان فانی ، آن قدر توان داشته باشد که بتواند قوانین نا نوشته و ازلی خدایان را زیر پاگذارد»(۱).
اسرائیل هیچ تلاشی هم برای «پنهان کردن» اقدامات خود نمی کند، چرا که آنها را «ننگین» نمی داند و آشکارا، با «چوتزپا» (گستاخی به عبری ـ م)، در کمال وقاحت و با تکیه بر حس برتری طلبی استعماری به پیش می تازد. برخوردی که نه تنها مختص اکثریت طبقه حاکم اسرائیل، بلکه همچنین شامل بخش بزرگی از رسانه ها ی همسو با روایتی است که سخنگویان اسرائیلی تبلیغ می کنند. ایتامار بن گویر، نماینده فاشیست مجلس ـ همچون بسیاری از اعضای دولت فعلی یا مخالفان که با اندکی تفاوت مثل او فکر می کنند- نظرمشترک آنها را دراین جمله خلاصه می کند:
«وقتی تروریست ها به سربازان ما در جنین شلیک می کنند، ما باید با تمام قدرت تلافی کنیم، حتی اگر یک «خبرنگار» شبکه الجزیره در میانه نبرد در منطقه حضور داشته باشد تا توجه سربازان ما را منحرف سازد.»
این جمله تأیید می کند که ترور شیرین ابوعاقله «تصادفی» نبوده، بلکه نتیجه سیاستی تعمدی ، روشمند و آگاهانه است. در غیر این صورت، چگونه میتوان توضیح داد که هیچ یک از روزنامه نگاران اسرائیلی که رویدادهای مشابه را پوشش میدهند، هرگز کشته نشدهاند، در حالی که به گفته گزارشگران بدون مرز، از سال ۲۰۰۱ تاکنون، ۳۵ تن از همکاران فلسطینی آنها به این ترتیب « حذف» گشته اند. بیشترآنها عکاسان و فیلمبردارانی بوده اند که به کمک تصاویر آنچه در آن سرزمین می گذرد را به جهانیان نشان داده اند و لذا شاید «خطرناکتر» ازبقیه محسوب شده اند ؟ این عدم تقارن تنها یکی از جنبههای متعدد آپارتاید در اسرائیل- فلسطین است که به خوبی توسط سازمان عفو بینالملل توصیف شده است: بسته به اینکه شما اشغالگر باشید یا اشغال شده، به قول لافونتن، اسرائیل شما را سفید یا سیاه «قضاوت» میکند ( اشاره به داستان «حیوانات مبتلا به طاعون» لافونتن که می گوید، بسته به اینکه قدرتمند باشید یا فرودست، دادگاه شما را سفید یا سیاه قضاوت می کندـ م). در اسرائیل غالبا حکم مجازات اعدام برای ضعیف ترین افراد صادر می شود.
آیا خود مجرم می تواند درباره جرمی که مرتکب شده قضاوت کند ؟
قتل شیرین ابوعاقله ، برای یک بار هم که شده، کمی بیشتر از حد معمول واکنش رسمی بین المللی را به دنبال داشت. شهرت او، و این که یک شهروند آمریکایی و مسیحی می باشد نیز به این امر کمک کرد. حتي شوراي امنيت سازمان ملل متحد قطعنامهای برای محکوم کردن این جنايت صادر كرد و خواستار انجام تحقيقاتی «فوری، كامل، شفاف و بی طرفانه» شد، البته تا آنجا پيش نرفت كه خواستار بينالمللی شدن این بررسی شود، چرا که اسرائيل بیگمان آن را اکیدا رد می کرد. اما آیا خود مسئولین وقوع این جنایت می توانند به بررسی آن بپردازند ؟ سالهاست که سازمانهای حقوق بشری در اسرائیل مانند B’tselem و یا سازمانهای بینالمللی مانند عفو بینالملل یا دیدهبان حقوق بشر با ارائه سند ثابت کرده اند که چگونه «تحقیقات» ارتش اسرائیل تقریباً هرگز به نتیجه نمیرسد.
آیا اینبار اعتراضات رسمی به جایی خواهد رسید؟ از قبل می توان پاسخ منفی داد. هیچ تحقیق بینالمللی صورت نخواهد گرفت، زیرا نه غرب و نه کشورهای عربی که روابط خود را با اسرائیل عادی کردهاند، حاضر نیستند از حد «محکوم کردن های شفاهی» که هیچکس را واقعا آ زرده نمی کند، فرا ترروند. تاریخ معاصر نشان می دهد که تا کنون هر امتیازی که به اسرائیل داده شده است، منجر به «اعتدال» تل آویو نگشته بلکه استعمار و سرکوب را بیشتر تشویق کرده است. به یاد آوریم که امارات متحده عربی ادعا می کرد که باز کردن سفارت تل آویو در ابوظبی می تواند سیاست اسرائیل را تعدیل کند؟ حسن نظر واشنگتن یا اتحادیه اروپا به دولت اسرائیل، «همپیمان ما در جنگ علیه تروریسم» نیز به هیچ وجه باعث کاهش سرعت استعمار سرزمین های اشغالی نشده است، امری که آنها ظاهرا محکوم می کنند؟
یک دادگاه عالی که اشغال سرزمینها را تایید می کند
دو تصمیم اخیر بیتفاوتی کامل اسرائیل نسبت به «گوشزدهای» دوستانش را نشان می دهد. دادگاه عالی اسرائیل بزرگترین جابجایی جمعیت از سال ۱۹۶۷ یعنی اخراج هزار فلسطینی ساکن در هشت روستای جنوب شهر حبرون را تایید و با بی شرمی اعلام کرد که قوانین اسرائیل فراتر از قوانین بین المللی است. غربی ها که بیش از حد مشغول مجازات روسیه بودند، واکنشی نشان ندادند. و درست در روز تشییع جنازه شیرین ابوعاقله ، دولت اسرائیل از ساخت چهار هزار و چهارصد خانه جدید در شهرکهای اشغالی کرانه باختری خبر داد. . چرا خود را محدود کند، در حالی که می داند خطر تحریم هرگز تهدیدش نمی کند. اگر هم گوشزد و یا محکومیتی در کار باشد جایش در سطل زباله وزارت امور خارجه اسرائیل می باشد و با یادآوری دائمی حمایت از اسرائیل جبران خواهد شد. حمایتی که در ماه مه سال ۲۰۲۲ (۳) مجددا توسط امانوئل ماکرون تکرارگشت، وی متعهد شد که «همکاری در همه سطوح از جمله در سطح اروپایی را با این کشور تقویت کند. (...) امنیت اسرائیل در قلب مشارکت های ما قرار دارد». او حتی از تلاشهای اسرائیل برای «جلوگیری از تشدید تنش» در اورشلیم تمجید کرد.
آنچه در دهههای اخیر در سرزمین مقدس میگذرد، نه قسمتی از «جنگ علیه تروریسم» است و نه «درگیری» بین دو جمعیت هم طراز، آنطور که برخی از مفسران رسانه ای سعی دارند جلوه دهند. آنطور که از واکنش ژان ایو لودریان، وزیر امور خارجه فرانسه استنباط می شود، گویا فلسطینیها به طور روزمره توسط موجودات فضایی مورد حمله قرار میگیرند، او در حساب رسمی خود در توییترنوشت: «از خشونت غیرقابل قبولی که مانع شد تشییع جنازه خانم شیرین ابوعاقله در آرامش وبا عزت برگزار شود، عمیقاً شوکه و وحشت زده شدهام. »
اجازه دهید آنچه را که نلسون ماندلا نوشته بود، به همه آنهایی که فلسطینی ها را به خاطر استفاده از خشونت سرزنش می کنند و به آنها درس می دهند، هرچند برخوردهای فلسطینی ها به مراتب از اسرائیلی ها کمتر خشن می باشد، یاد آوری کنیم:
«همیشه این ظالم است، نه مظلوم که شکل مبارزه را تعیین می کند. اگر ظالم از خشونت استفاده کند، مظلوم چاره ای جز پاسخ دادن به خشونت نخواهد داشت. برخورد ما نیز تنها نوعی دفاع از خود بود. »
ماندلا، چنانچه رسانه ها نشان می دهند، یک نماد مومیایی شده نبود، انقلابی و رهبرنیروهای مسلح درمبارزه برای پایان دادن به رژیم آپارتاید بود، رژیمی که اسرائیل تا پایان یکی از وفادارترین متحدان آن باقی ماند.
ما احتمالا هرگز نخواهیم فهمید کدام سرباز اسرائیلی ماشه را کشید و روزنامه نگار فلسطینی را به قتل رساند. اما می دانیم که زنجیره همدستی ها طولانی است، از تل آویو آغاز می شود، در واشنگتن امتداد می یابد، مخفیانه به ابوظبی و رباط می رود واز پاریس و بروکسل میگذرد. کشتن شیرین ابوعاقله یک قتل فردی نبوده، بلکه یک جنایت جمعی است.
