صف های تظاهرات با توجه به شمار زیاد، مدت و اراده ی زنان و مردان تظاهرکننده چشمگیر است. شعار مرکزی روشن و وحدت آفرین است: توقفِ رفرم اساسی که ائتلاف راست افراطیِ برتری طلبِ یهودیِ تازه به قدرت رسیده در اسرائیل وعده اش را داده بود. افسران و سربازان به جنبش پیوستند. صدها ذخیره ی نیروی هوائی اعلام کردند که دیگر در تمریناتی که تاکنون مرتبا شرکت می کردند، حضور نخواهند یافت. افسرانِ پیشینِ بخش های امنیت داخلی (شین بت) در برابر اقامتگاه یکی از فرماندهان قدیمی خود، آوی دیشتِر وزیر کشاورزی به تظاهرات پرداختند. اعضای کماندوهای زُبده ارتش اسرائیل (سایرِت ماتکال) به اعتراض ها پیوستند. حتی کارگران صنایع اطلاعاتی، که اسرائیل سرآمدِ آن است، رفرم جاری را محکوم کردند. و بنیامین نتانیاهو ناگزیر شد در شب ۲۶ مارس اصلاخات قضائی اش را مُعَلق کند و البته به وزیر فاشیست، ایتامار بن گویر نیز اجازه داد که میلیشیای سرسپرده ای برای خود ایجاد کند. اما، هنوز جنبش ادامه دارد.
کسانی که بدون عذابِ وجدان آدم می کُشند
چگونه می توان شادمان نشد ؟ بااین وجود، با کمی تأمل، مشاهده می کنیم آنچه آزاردهنده است، کوری این جنبش و امتناع آن از دیدن ریشه های انحرافِ اقتدارگرایانه ی حاکم است که با دولت بنیامین نتانیاهو شروع نشده است. آیا این خلبانان همان هایی نیستند که بدون عذابِ وجدان غزه را بمیاران می کنند ؟ کارکنان سایرت ماتکال، پیش از هر چیزی با قتل مقام های فلسطینی در خارج از کشور، خود را نشان داده اند، نظیر قتل سه رهبر سازمان آزادی بخش فلسطین در بیروت در سال ۱۹۷۲ یا قتل ابو جهاد (خلیل الوزیر) مرد شماره ۲ همان سازمان در تونس در سال ۱۹۸۸. اما در مورد شین بت باید گفت که این نهاد از ده ها سال پیش به شکار رزمندگان فلسطینی در سرزمین های اشغالی و «خنثی کردن» آن ها می پردازد، و مثلِ ارتشی برای «پوشاندن» پوگروم ها* است نظیر آنچه در حُواره (نابلس) رخ داد. و در مورد کارگران صنایع فنون پیشرفته (های تِک) چه باید گفت که پیش از صدور دستگاه های کنترل برای کمک به دیکتاتورها در چهارگوشه ی جهان، آن ها را برای کنترل فلسطینی ها مجهز کرده اند ؟
اگر فردا این طرح اصلاحات به کلی رد شود، آن ها با شادمانی به «انجام وظیفه» خود ادامه خواهند داد – حتی می توان تصور کرد که اکثریت بزرگی از آنان همچنان به کار خود ادامه خواهند داد حتی اگر نتانیاهو دیدگاهش را تحمیل کند. اما، شایسته ی یادآوری است که گرچه دیوان عالی تضمینی برای اکثریت یهودی است، هنگامی که به مستعمره سازی و حقوق فلسطینیان مربوط می شد، در موارد عُمده در کنار مسئولان قرار گرفته است.
«چه تیره بختی برای یک خلق، که خلق دیگری را به اسارت خود درآورد!»
کارل مارکس هنگامی که در مورد ستم های بریتانیای بزرگ بر ایرلند و نیز درباره این واقعیت که طبقه کارگر بریتانیا در شوینیسم غوطه ور شده می اندیشید، نوشت: ««چه تیره بختی برای یک خلق، که خلق دیگری را به اسارت خود درآورد!». او یادآوری می کرد که آزادیِ کارگران بریتانیایی بدون آزادی و استقلال ایرلند ممکن نخواهد شد. نکته ای که اکثریت بزرگی از تظاهرکنندگان اسرائیل متوجه نیستند – و همچنین این کوری حکومت های آمریکا و اروپا را نیز شامل می شود – واقعیت این است که انحراف کنونی نتیجه ی منطقیِ ده ها سال اشغال، غَصب و انکار فلسطینی هاست. ولی برای نخستین بار، این انحرافِ خودکامه بر ضد اسرائیلیان یهودی چرخیده است. درست، مانند آنچه در دوران جنگ استقلال خلق الجزایر رخ داد: می توان به سادگی تصور کرد که اگر ارتش فرانسه جبهه آزادی بخش ملی را نابود کرده بود، و اگر سازمان ارتش مخفی (OAS) که با ارتش همدست بود به قدرت می رسید، امروز فرانسه چه وضعیتی داشت.
مسلم است که جناح بسیار اقلیتی از جنبش در اسرائیل با اشغال مخالف است و پرچم فلسطین را برمی افراشد ، گرچه علاوه بر مقامات، اکثریت تظاهر کنندگان نیز آن را ممنوع کرده اند. درحالی که تنها یک دولت بر همه ی سرزمین های واقع میان دریای مدیترانه و رود اردن تسلط داشته و قانون خود را تحمیل می کند – که از منظر حقوق بین الملل غیرقانونی است- ، غیرممکن نیست که یک دموکراسی فقط برای یهودیان را آرزو کنند، دموکراسی که نیمی از جمعیت را حذف خواهد کرد و در واقعیت مترادف با آپارتاید است، همان طوری که شماری از سازمان های دفاع از حقوق انسانی اکنون بیان می کنند.
یک بار دیگر، سرمقاله نویس روزنامه هآرتس (۲۳ مارس ۲۰۲۳)، گیدئون لوی بود که بسیار خوب، ماهیت جنبش کنونی را درک کرد. او خطاب به هم شهروندانِ خود آنان را چنین تشویق می کرد:
به اعتراض شدید ادامه دهید، هر چه از دست تان بر می آید برای سرنگون کردن این حکومت بد انجام دهید، ولی بیهوده از نام دموکراسی استفاده نکنید. شما برای دموکراسی مبارزه نمی کنید. شما برای حکومت بهتری از دیدگاه خودتان مبارزه می کنید. این بسیار اهمیت دارد، به حق و شگفت انگیز است. اما، اگر شما دموکرات می بودید، برای یک دولت دموکراتیک مبارزه می کردید، چیزی که اسرائیل نیست – و چیزی که شما نیز نیستید.
* پوگروم: واژه ای روسی است به معنای نابودی و چپاول. از قرن نوزدهم این واژه برای بیان کشتار و چپاول یهودیان در روسیه به کار می رود. بزرگتری کشتار یهودیان در روسیه تطاری از سال ۱۸۸۱ رخ داد و تا سرنگونی ان حکومت ادامه داشت. اکنون از این واژه برای بیان کشتار و یا آزار دسته جمعی یهودیان استفاده می شود.
