یکشنبه ۳۰ ژوئن ۲۰۲۵
برای درک هرج و مرجی که در غزه حکمفرما است، به شرح یک نمونه می پردازم. رویدادی که در روزهای چهارشنبه ۲۵ و پنجشنبه ۲۶ ژوئن رخ داد و ۴۸ ساعت هرج و مرج ایجاد کرد.
همه چیز به خوبی آغاز شد، روز چهارشنبه طایفه های بزرگ و عشیره های نوار غزه اقدام به محافظت از یکی از معدود محموله های کمک انسان دوستانه برای یکی از موسسه های غیردولتی بین المللی کردند تا از غارت این محموله به وسیله مردم گرسنه جلوگیری شود. محموله از پایانه زیکیم در شمال وارد شد و تقریبا تمام آن به انبارهای سازمان های غیردولتی محلی تحویل گردید. فردای آن روز، پنجشنبه، موسسه غیردولتی بین المللی پیام هایی برای خانواده هایی که در فهرستش بود فرستاد و اولویت را به خانواده های پرجمعیت تر داد و به آنها گفت که برای دریافت بسته مواد غذایی یا کیسه آرد به محل آن مراجعه کنند. این اقدام اتهامات اسرائیل را بی اعتبار کرد و نشان داد که چنگ اندازی حماس بر کمک غذایی بی پایه و اساس است.
اسرائیلی ها این را دوست ندارند. روز پنجشنبه محموله دیگری از طریق پایانه کرم شالوم در جنوب وارد غزه شد. در نخستین میدان، مردان مسلح یکی از عشیره های محلی، بدون دخالت اسرائیلی ها، در انتظار آن بودند. آنها شروع به غارت کامیون ها کردند. پلیس حماس دخالت کرد. یکی از مهاجمان به شدت مجروح شد. پلیس ها کمک غذایی به دست آمده را برای توزیع به نزدیک ترین بازار بردند و در بازگشت هدف یک پهپاد اسرائیلی قرار گرفتند. یک جیپ و یک موتور مورد هدف قرار گرفت و ۵ پلیس کشته شدند.
حدود ۱۰۰ مرد چهره پوشانده
کمی بعد، اعضای عشیره که یک مجروح داشتند به بیمارستان ناصر، که تنها بیمارستانی است که در جنوب هنوز کمی کار می کند، حمله کردند تا مجروح درمان شود. آنها می خواستند که مجروحشان خارج از نوبت درمان شود و فکر می کردند که پلیس های حماس در آنجا هستند. مردان مسلح ورودی اورژانس بیمارستان را تخریب نموده، با کلاشنیکف تیراندازی کرده و ۲ خودرو پلیس را به آتش کشیدند.
در همان روز در بازار دیرالبلح یک گشتی پلیس درحال بررسی قیمت ها و درخواست کاهش آنها از فروشنده ها بود. این نیز خوشایند ارتش اسرائیل نبود. یک پهپاد تیراندازی کرد و دراثر آن ۱۵ تن از جمله پلیس ها و مشتریانی که در حال خرید مواد غذایی بودند کشته شدند.
تقریبا در همان ساعت، دربرابر تعجب فراوان مردم، یک رژه نظامی در وسط خیابانی در زویدا در مرکز نوار غزه انجام شد. حدود ۱۰۰ مرد چهره پوشانده و مسلح به کلاشنیکف با نظم و ترتیب راه می رفتند. مردم غزه به این رژه ها عادت دارند، اما غالب آنها توسط گروه های سیاسی سازماندهی می شود و این نخستین بار بود که یک عشیره رژه برگزار می کرد. این عشیره حماس را متهم به کشتن یکی از اعضایش می کند. در جلو افراد یک سخنگو با بلندگو می گفت: «حماس باید پلیس های خود را عقب بکشد. درغیر این صورت، ما کارها را در دست می گیریم!». ویدیوی این رژه با ویرایش حرفه ای در شبکه های اجتماعی منتشر شده است.
این رژه نظامی نمی توانست بدون مجوز ضمنی اسرائیلی ها برگزار شود. پهپادهای آنها در همه ۲۴ ساعت شبانه روز غزه را تحت نظر دارند. اگر ۳ مرد چهره پوشانده و مسلح در ملاء عام ظاهر شوند، فورا مورد هدف قرار گرفته و کشته می شوند، درحالی که در این مورد ۱۰۰ مرد چهره پوشانده که کلاشنیکف هایشان را در هوا تکان می دادند وجود داشتند.
بازهم در همان روز پنجشنبه، حدود ساعت ۱۱ شب، بار دیگر به بیمارستان ناصر حمله شد. این بار، مردان مسلح یاسر ابوشباب بودند که قبلا درباره شان حرف زده ام. آنها به مدت ۲ ساعت بذر وحشت کاشتند و به هرسو شلیک کردند. ظاهرا هدفشان ایجاد بی نظمی بود. ابوشباب که خود را رئیس یک «جنبش مردمی» می خواند که علیه حماس مبارزه می کند، بدون مجوز قبلی ارتش اسرائیل هرگز جرئت نمی کرد در آن ساعت به آنجا برود. عملا هیچ کس نمی تواند به بخشی از خان یونس که او در آنجا مستقر است و توسط اسرائیلی ها «منطقه قرمز» معرفی شده، دسترسی داشته باشد.
ارتش اسرائیل محافظان محموله ها را می کشد
فردای آن روز، ابوشباب بیانیه ای منتشر و در آن تأیید کرد که به مردان حماس که در بیمارستان بوده اند حمله کرده است. پلیس های حماس غالبا در بیمارستان ها حضور داشته و دفتری برای ثبت شکایت ها و انجام امور اداری دارند.
قانون عشیره ها
این واقعیت دارد که اکثر مردم غزه نمی خواهند که حماس در قدرت بماند. آنها می خواهند که جنگ متوقف شده و یک دستگاه اداری امور را در دست بگیرد. اما، هیچ کس خواهان برقراری قانون جنگل، قدرت عشیره ها و رواج بی عدالتی در همه جا نیست. البته، حماس با اقتدار بر غزه حکومت می کرد، اما پلیس و دادگاه داشت و می شد شکایت کرد و دزدها و قاتل ها دستگیر می شدند و قانون حاکم بود. اکنون اوضاع دارد به سوی حکمروایی قانون عشیره ها می رود.
هیچ کس در اطراف من چنین چیزی را نمی خواهد و همه از آن بیم دارند. هر طایفه و عشیره ای به نظامی گری رو می آورد تا قدرت خود را تحکیم کند. چیزی جز خوسته های این طایفه ها رخ نمی دهد و این دقیقا چیزی است که اسرائیلی ها می خواهند.
هر طایفه بزرگ درحال استحکام بخشیدن به قلمرو خود است و برج و باروی خاص خود را دارد که کمک انسان دوستانه باید ناگزیر از آن بگذرد. در عین حال، همچنان تله های مرگباری در این به اصطلاح کمک های انسان دوستانه آمریکایی (که درواقع کمک «غیرانسان دوستانه» است) وجود دارد. این صدقه های توزیع شده توسط دژخیمان هر روز صحنه کشتار ارتش اشغالگر از مردم غیرنظامی ای است که برای دریافت بسته های مواد غذایی می آیند و چنان که روزنامه اسرائیلی هاآرتض شرح داده، کشته می شوند (۱).
سلاح ایجاد قحطی تاکنون نتیجه ای عمیق داشته است. این سلاح بنیان و ساختار جامعه را تخریب می کند. ما از یک جامعه منسجم تبدیل به جامعه ای شکننده و ازهم گسیخته مانند تارعنکبوت و بعد جامعه ای که در آن هرکس به فکر خویش است، شده ایم. امروز دزدی کردن قابل قبول به نظر می رسد. غارت کردن محموله کمک ها امری عادی است. این نظر به ویژه در میان جوان ها رواج دارد. پدیده ای جدید ظاهر شده است. دغلکاری کسانی که موفق به بدست آوردن یک کیسه آرد از مراکز «بنیاد انسان دوستانه غزه» (GHF) می شوند [زرنگی به حساب می آید]. این افراد غالبا ناگزیر می شوند راه خود را چندین کیلومتر دور کنند تا مجبور به عبور از قلمرو یک عشیره بزرگ نباشند. اما، این افراد ممکن است در خم یک کوچه مورد حمله ۲ یا ۳ جوان مسلح به چاقو قرار گیرند.
آنچه به غارت برده شده در کنار خیابان ها فروخته می شود. در پایان روز، این جوان ها بدون آن که پنهان شوند، کالای غارتی «کمک آمریکایی» خود یعنی کیسه آرد را به قیمت ۵۰ شِکِل (حدود ۱۲ یورو) می فروشند که در واقع برای خریدار ۱۰۰ شِکِل (۲۵ یورو) تمام می شود چون برای دریافت پول نقد ۵۰ درصد کارمزد پرداخته است. اسرائیلی ها می خواهند در آینده نسل های جدیدی به وجود آید که بدون پایبندی به اصول و فرهنگ سیاسی بوده و افراد ان تنها به فکر بقای شخصی خود باشند. من امیدوارم که کار به جنگ داخلی بین فلسطینی ها برای یک کیسه آرد جهت ادامه زندگی نکشد.
۱- Nir Hasson, Yaniv Kubovich et Bar Peleg, « “It’s a Killing Field” : IDF Soldiers Ordered to Shoot Deliberately at Unarmed Gazans Waiting for Humanitarian Aid », Haaretz, 27 juin 2025.