فلسطین. قطب نمای فرانچسکا آلبانِز

وقتی جهان در مواجهه با از بین بردن مردم فلسطین و نابودی غزه در خواب فرورفته است، نباید هیچ امکانی برای تکان دادن و روبرو کردن آن با واقعیت موجود، نادیده گرفته شود. فرانچسکا آلبانِز، گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد در امور مرتبط با حقوق بشر، در سرزمین های اشغالی فلسطین، این هدف را برای خود تعیین کرده است و همچنان در ادامه آن ثابت قدم مانده است. وی تا کنون، در چارچوب مآموریت خود در سازمان ملل، چهار گزارش با عناوین بسیار صریح منتشر کرده است : «‌کالبد شکافی یک نسل کشی » ( ژوئیه ۲۰۲۳)، « حذف استعمار گرانه از طریق نسل کشی» ( اکتبر ۲۰۲۴)، « اشغال بی پایان، نسل کشی و منافع» ( ژوئیه ۲۰۲۵) – چون، دقیقآ، شرکت ها، از جمله شرکت های فرانسوی در پی خون ریخته شده فلسطینی ها ثروتمند می شوند - ، و « نسل کشی در غزه، یک جنایت جمعی» ( اکتبر ۲۰۲۵) (۱).

گزارشگر ویژه بدون شک خشمگین است. با وجود این وی هرگز بدون راهنما و قطب نمای خود قدم بر نمی دارد : حقوق بین المللی. نه حقوقی مثله شده، سرد و بی روح. بلکه حق و قانونی در خدمت مردم، به نحوی که انسانیت تک تک افراد محترم شمرده شود و فراموش نشود. قانون و حقوقی که بدون وقفه در برابر تجاوزات غیر قابل تصور، و موذیانه ترین و خشونت بار ترین آنها، که به شکلی سیستماتیک و مداوم نسبت به فلسطینی ها اعمال می شود، مقاومت و مقابله کند.

فرانچسکا آلبانِز، همان طور که در آخرین کتاب خود نشان می دهد، در پیوند دادن ماهرانه ی خاطرات شخصی خود با کلمات قدرتمند فلسطینی هایی که برای بقای خود تلاش می کنند، و اسرائیلی هایی که از جنون مرگبار مسلط شده بر کشورشان فاصله می گیرند، از استعداد خارق العاده ای برخوردار است. وی بازبینی تاریخی، برای یافتن زمینه ها و درک واقعیت موجود، با یاد آوری مداوم حقوق بین الملل، را فراموش نمی کند. به این ترتیب موفق می شود کوچک ترین جزئیاتی را که زخم های عمیقی را آشکار می کنند – زخم های افرادی که با آنها در تماس است و همین طور- در سطحی بسیار کوچک تر- زخم های خویش را درک کند.

گزارشگر از سوی دیگر هیچ تلاشی برای پنهان کردن آنها نمی کند. در مقدمه کتاب، بخش های مهمی ازپیشینه ی زندگی خود را شرح می دهد. او که در یک شهر کوچک کوهستانی در جنوب ایتالیا متولد شده است، هیچ عامل از پیش تعیین شده ای برای تبدیل کردن وی به عنوان نگهبان حقوق بشر در فلسطین و افشا گر نسل کشی جاری در غزه ، وجود نداشت. این تحول نتیجه برخورد ها، انتخاب ها، تجربه ها ، به ویژه در دوران وکالت وی در دفتر امداد و کار سازمان ملل متحد برای پناهندگان فلسطینی (UNRWA ) در سال ۲۰۱۰ بود. هر تغییر و تحولی که در فعالیت حرفه ای وی رخ دهد، تآثیری بر افق دید او نسبت به فلسطین نخواهد گذاشت.

روایت ها به هم گره می خورند

این موضوع در سراسر ده فصل کتاب مشهود است. عنوان هر فصل کتاب از نام یکی از افراد ویژه ای که در فلسطین اشغالی ملاقات کرده انتخاب شده است، که طبق نوشته وی « روایت ها و زندگی شان با بسیاری از افراد دیگر در هم تنیده است». وی این شرح حال ها و روایت ها ی شخصی را با پرداختن به پرسش های وجودی عمیق ( و بحث بر انگیز) مانند نژاد پرستی، تعامل عمدی و آگاهانه تفاوت قائل شدن بین یهود ستیزی و انتقاد از دولت اسرائیل، نسل کشی و حتی کمک های بشر دوستانه، که می تواند به عادی سازی استعمار کمک کند، دنبال می کند.

« هیند» عنوان فصل اول کتاب، قتل این دختر بچه ۶ ساله، خانواده اش و اکیپ هلال احمر که به کمک وی آمده بودند (۲)، و همچنین شهادت دهها کودک را روایت می کند، که فرانچسکا آلبانِز بار ها و بار ها برای شنیدن آنها وقت گذاشته است : « آنها به افرادی بالغ، در جسم و جثه کودکانی که با نگرانی ها، ترس ها و مسئولیت هایی که نباید بر دوش آنها سنگینی کند، تبدیل می شوند.» وی همچنین بر وضعیت اسفناک کودکان اسرائیلی، که آن طور که خود آنها می گویند، از شیر نفرت از « عرب ها» تغذیه شده اند، تآکید می کند. نام و اصطلاحی عمومی که برای پاک کردن کلمه « فلسطینی» به کار برده می شود، و همان طور که جورج، مهندس فلسطینی اشاره می کند، تصویری اجمالی از زندگی در بیت المقدس اشغالی را ارائه می دهد.

همچنین می توانیم به ابو حسن و « عواقب اشغال»، یا آلون دبیر ایتالیایی – اسرائیلی و « یهود ستیزی» یا اینگرید و مثال های فراوان « ظرافت های عادی سازی» نژاد پرستی تحت نام کمک های بشر دوستانه ی غسان پزشک جراح، و تصاویر غیر قابل تحمل بیمارانی که درمان می کند، گابور و لزوم « حفظ خاطره ی جمعی یک ملت» ... اشاره کنیم. آخرین فصل کتاب به پرتره همسر نویسنده مَکس اختصاص دارد ، که در نیویورک زندگی می کند. وی در ایامی که آلبانِز اجبارآ در سفر است، از دو فرزندشان مراقبت می کند. او در صورت نیاز حمایت مالی از خانواده را به عهده می گیرد، چون آلبانِز به عنوان گزارشگر ویژه سازمان ملل هیچ حقوقی دریافت نمی کند.

هنگامی که کتاب را می بندیم به این شعر رنه کِلِر فکر می کنیم « شفافیت نزدیک ترین زخم خورشید است»، چیزی که بیش از همه می سوزاند. فرانچسکا آلبانِز از شفافیتی برخوردار است، که می سوزاند : « نسل کشی در غزه، پس از این بخشی از تاریخ جمعی ما را تشکیل می دهد، لکه ای پاک نشدنی که بر دامن بشریت سنگینی خواهد کرد، و نوادگان ما به خاطر آن خواستار پاسخ گویی ما خواهند شد ». او همچنین به بیداری و آگاهی یافتن مردم که به تنهایی قادر است کوه ها را جابجا کند، امیدوار است.

به همین دلیل است که مدافعان صهیونیسم و استعمار اعمال شده توسط اسرائیل، وی را به عنوان دشمن خویش می شناسند. برخی کم و بیش سعی در بی اعتبار کردن او دارند، مثل مجری برنامه صبحگاهی رادیو فرانس کولتور، گیوم اِرنِر، که در تاریخ ۱۸ نوامبر ۲۰۲۵، جایگاه وی به عنوان گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد را مورد انکار قرار داد، و از او به عنوان « صدای طرفداران فلسطین» یاد کرد» (۳).

دیگران حتی پا را فراتر می گذارند. به عنوان نمونه رئیس جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، او را در لیست سیاه تروریست ها قرار داد، و از تمام خدمات شرکت های آمریکایی یا شرکت های مرتبط با آنها ، از جمله استفاده از کارت های بانکی محروم کرد. به این ترتیب وی در کنار همراهان خوبی چون دادستان دیوان بین المللی دادگستری ، کریم خان، و سه قاضی دیگر دیوان بین المللی دادگستری، از جمله نیکولاس گیو قاضی فرانسوی قرار می گیرد (۴)، و همه آنها از حمایت مقام های فرانسوی و اروپایی محروم مانده اند. این نیز بخشی از مشارکت در بردگی مردم فلسطین است.

مصاحبه فیلم برداری شده آنی یِس کالاماردAgnés Callamardn با فرانچسکا آلبانِزFrancesca Albanese

پی نوشت ها :

۱ - هر یک از گزارش ها در چند زبان در سایت سازمان ملل متحد منتشر شده است.

۲ – فیلم ۱ ساعت و ۵۲ دقیقه ای کوثر بن هانیه « La voix de Hind Rajab » را که از ۲۶ نوامبر ۲۰۲۵ اکران شده است ، ببینید.

۳ – مصاحبه ی بسیار جانب دارانه، که اعتراضات زیادی را بر انگیخت. به ویژه بخوانید در : Pauline Bock « Ener lace à Albanese : retour sur une interview radicale » Arrêt sur image. 22 novembre 2025. ۴ – Stéphanie Maupas, « La vie de Nicolas Guillou, juge français de la CPI sous sanctions des États-Unis : « Vous êtes interdit bancaire sur une bonne partie de la planète », Le Monde , 19 novembre 2025.