غزه ۲۰۲۴ -۲۰۲۳

« این یک آرمان است» ، سرود گسست با دنیای غرب

ترانه ی « تلک قضیه » (« این یک آرمان است ») از گروه مصری کایروکی از زمان انتشارش در اواخر ماه نوامبر ۲۰۲۳، با استقبال استثنایی روبرو شده است. این ترانه با محکوم کردن انزجار گزینشی غرب، که مدعی قرار داشتن در خط مقدم نیروهای مترقی است، اما هیچ واکنشی نسبت به نسل کشی در حال وقوع در غزه نشان نمی دهد، خشم گسترده ای را که در جهان عرب بر انگیخته است بازتاب می دهد.

صحبت از پی آمد یک موسیقی ملایم والس گونه ایست که در حال تبدیل شدن به سرود جوانان عرب است. « تلک قضیه » « Telk Qadeya »( این یک آرمان است) آخرین ترانه ی گروه موسیقی راک مصری « کایروکی» Cairokee است، که بنا به توصیف خود آنها با « مقداری فانتزی همراه شده است». این ترانه در تاریخ ۳۰ نوامبر ۲۰۲۳، تقریبآ دو ماه پس از آغاز جنگ همراه با نسل کشی در غزه منتشر شد. اعلام انتشار آن در صفحات رسمی گروه بدون تبلیغ و توصیف های ویژه، صورت گرفته بود. اما این ترانه تنها در کانال یوتوب گروه، بیش از یک میلیون بازدید داشت، و در اواخر ماه دسامبر توسط شبکه ی تلویزیونی المیادین همراه با فیلم هایی از بمباران های غزه ، باز پخش شد. گر چه کلمات « غزه» یا « فلسطین» در هیچ کجا از متن این ترانه نیامده است، با وجود این همه می دانند که از چه چیزی در آن سخن به میان آمده است، و کدام نظم جهانی – که با وضعیت موجود در سرزمین های اشغالی آشکار شده ـ در این ترانه مورد اشاره قرار گرفته است.

Cairokee - Telk Qadeya كايروكي - تلك قضية - YouTube

این ترانه از زمان انتشار به طور گسترده ای به اشتراک گذاشته شده، و در شبکه ها ی اجتماعی فلسطینی های ساکن غزه ، توسط افرادی که خواستار به گوش رساندن صدایشان بودند، مورد استفاده قرار گرفته است. این گروه همچنین برای اجرا بر روی صحنه، به مراسم اختتامیه ی فستیوال فیلم «‌القونه» ، مصر دعوت شد، جایی که در آن بر خلاف فستیوال فیلم « بحر سرخ» جده ، که چند روز پیش از آن برنامه ریزی شده بود، اخبار و گزارشات مربوط به فلسطین از جایگاه ویژه ای برخوردار بود.

از انقلاب مصر تا فلسطین

گروه کایروکی با آهنگ جدیدش « تلک قضیه » (« این یک آرمان است») ، با سنت ترانه های سیاسی ارتباطی دوباره برقرار می کند. ان گروه که در سال ۲۰۰۳ در قاهره پا گرفت، در سال ۲۰۱۱ آهنگی را به بازار عرضه کرد، که یه موسیقی متن انقلاب ۲۵ ژانویه ی ۲۰۱۱ تبدیل شد. این ترانه با نام « صوت الحرُیه» ( « صدای آزادی»)، با همکاری هانی عادل، هنرپیشه و خواننده ای که در آن زمان عضو گروه « وست البلاد » ( Wust El Balad ) بود، تهیه شده بود. این کلیپ یک روز پس از خروج حسنی مبارک، در میدان آزادی « التحریر»، فیلمبرداری شده است.

Sout Al Horeya صوت الحريه Amir Eid - Hany Adel - Hawary On Guitar & Sherif On Keyboards - YouTube

از آن زمان گروه کایروکی موفقیت های زیادی را تجربه کرده است، اما از سانسور در امان نبوده ، به ویژه در سال ۲۰۱۷آلبوم «No’ta Beeda» (« نقطه ی سفید») ، در مصر به بازار عرضه نشد، چون بر خلاف دیگران، این گروه از هرگونه سازش با رژیم تحت ریاست جمهوری عبدالفتاح السیسی، خودداری کرد. و با وفادار ماندن به تعهدات اولیه اش، امروز « تلک قضیه » را منتشر می کند، آهنگی که شعر آن را مصطفی ابراهیم « شاعر افسرده ی اتقلاب مصر» سروده است.

حذف شده از نوع بشر

درطول ابیات، این ترانه وضعیت سیاسی پیش آمده را مورد بررسی قرار می دهد تا بر گستردگی شکافی که از هفتم اکتبر (۲۰۲۳) به وجود آمده است، تآکید کند.

فرشته ای در لباس سفید بودن
با وجدانی نیمه کاره
توجه داشتن به نهضت های آزادی خواهانه
خود را شریک جنبش های آزادی دانستن
ابراز همدردی نسبت به مرده گان
بر حسب ملیت آنها
این یک چیز است
و آن چیزی دیگر

این کلمات تنها انزجار گزینشی، و استاندارد دوگانه ی جهان غرب، که فلسطینی ها را از نوع بشر طرد کرده است، بازتاب نمی دهد، بلکه بیانگر این واقعیت است که « گویی زمینی که آنها را در بر می گیرد ؛ جزیی از کره ی زمین نیست». آنها همچنین به منطق ذاتی و بنیادی این بخش از جهان اشاره می کنند، غرب به نبردهای اجتماعی می بالد، و آن را نشانه ای از تکامل اخلاقی و از ویژگی های منحصر به فرد خود می داند، و در عین حال نسبت به سرنوشت انسان های خارج از حوزه ی فرهنگی خود بی تفاوت باقی می ماند. این یک چیز است – و آن چیز دیگری، این ترانه در مقابل آن که می خواهد « لاک پشت های دریایی را نجات دهد » ، و « حیوانات انسان نما را بکشد»، یا آن دیگری که « دربان خانه اش را نگهبان می خواند»، « در کنار ارتشی که مدارس را ویران می کند»، فریاد می کشد.

گسست کامل

باند اصلی این آهنگ با صدای جدی و آرام رهبر گروه امیر عید، در بخش اول شروع می شود، و خواننده ای دیگر آن را پی می گیرد. اما با اوج گرفتن موسیقی، و با آمیختن ریتم شرقی با آهنگ والس، و ورود ویولن ها به صحنه، صدای خواننده با صعود به نت های بالا، به اوج خود می رسد. مخاطب او تغییر هویت می دهد : او دیگر کسی را که « قربانی و جلاد را با احترام، صداقت و در کمال بی طرفی در یک سطح قرار می دهد »، - اشاره ی کنایه آمیز به گفتمان رسانه ای، که گریز از واقعیت عینی را با غیر قابل رؤیت بودن قتل عامی که در حال رخ دادن است، توجیه می کند-، مورد خطاب قرار نمی دهد، با کسی سخن می گوید که « از زیر آوارها بیرون می آید» و به او می گوید :

بقایای خودت را جمع کن و بجنگ
و به این دنیا قانون جنگل را نشان بده
عملکرد قانون جنگل چگونه است
مسیر آزادی از کجا می گذرد
از چه جایی یک تانک مورد حمله قرار می گیرد

این ترانه با اشاره ی صریح به مبارزه ی مسلحانه، از معیارهای حقوقی دفاع می کند که غرب وضع کرده و به مورد اجرا گذاشته است ، و در عین حال خود اولین کسی است که آن را محکوم می کند. شعر متن این ترانه، عدم دفاع از صاحب امتیازان سخنان تو خالی و بیهوده ای که محکومیت های بی ارزش و اعتباری را « برای متوقف کردن قتل عام» ابراز می دارند، را مورد تآیید قرار می دهد.

هیچ کدام از اینها در خواست استعفا و کناره گیری نیست. آنچه مطرح می شود، انتظار نداشتن از طرف مقابل است : « چه اهمیتی دارد که دنیا سکوت اختیار کند» ، «تو آزاد و بی آن که تسلیم شوی خواهی مرد» ، خواننده با این کلمات قبل از پرداختن به تکنوازی با گیتار الکتریکی، همراه با نت های به عاریت گرفته از موسیقی بلوز، ترانه اش را پایان می بخشد.

از زمان انتشار « تلک قضیه »، ترجمه ی شعر ترانه توسط گروه کایروکی به آن ضمیمه شده است. تصویری که روی جلد این تک آهنگ چاپ شده، نیم تنه ی مجسمه ی آزادی را با دو سر در زمینه ای به رنگ قرمز نشان می دهد، که به ساده ترین وجه ممکن، گفتمان دو گانه ( رایج در غرب) را برای کسی که خواها ن شنیدن آن باشد، القا می کند.

نجات دادن لاک پشت های دریایی
کشتن حیوان های انسانی
این یک چیز است
و آن چیزی دیگر

در هیآت فرشته ای سفید پوشیده در آمدن
با وجدانی نیمه کاره
چشم به جنبش آزادی داشتن _ نادیده گرفتن جنبش های آزادی خواهانه
به مرده گان ادای احترام کردن
بر حسب ملیت شان
این یک چیز است
و آن چیزی دیگر

چگونه متمدن باشیم
چگونه با همه ی معیار ها کنار بیاییم _ سنجیده سخن بگوییم
از بوسیدن درختان لذت ببریم
سرایدارمان را« نگهبان » بنامیم
در کنار ارتشی که مدارس را ویران می کند
خود را غرق در خون ببینیم
و بگوییم همه قربانی اند
این یک چیز است
و آن چیزی دیگر

چگونه می توانم به جهانی باور داشته باشم
که با تو از انسانیت سخن می گوید
زمانی که مادری در عزای فرزندش می گرید
مرده از گرسنگی
یا زیر بمباران ها
دنیایی که قربانی و جلاد را در یک سو می بیند
با کمال افتخار و صداقت
با بی طرفی کامل
این یک چیز است
و آن چیزی دیگر

چگونه می توانم با آرامش بخوابم
چگونه می توانم گوش هایم را از شنیدن باز دارم
وقتی تمام یک خانواده زیر آوار خانه شان مانده اند
و کمک رسانی ممنوع است
گویی زمینی که آنها را می پوشاند
بخشی از کره ی زمین نیست
این یک چیز است
و آن چیزی دیگر

زندگی کردن در زندانی بزرگ
با سلول هایی از آتش و خاکستر
و توان بیرون آمدن از زیر آوار را داشتن
با شکافتن زخم های خویش
برای باز پس دادن گلوی جلاد
تا به دنیای ریاکار بگویی
این است قانون جنگل شمایان
راه آزادی را پیدا کردن
چگونه پودر کردن تانک را فراگرفتن
این یک چیز است
و آن چیزی دیگر

مهم نیست که دنیا سکوت کند
تو آزاد و بی آن که تسلیم شوی خواهی مرد
تا نسل های آینده
دفاع از یک آرمان را بیاموزند

چه سودی دارد که دنیا را توبیخ کنیم
تا نکوهش یا محکوم کند
او می تواند آن طور که می خواهد محکوم کند
اما برای پایان دادن به قتل عام
کاهش غبار باروت و صدای شلیک
و باز گرداندن روشنایی صبح
محکوم کردن کافی نیست

این یک چیز است
و آن چیزی دیگر