یمن

چرا پهپادهای حوثی به ابوظبی حمله کردند ؟

در طی جنگی هفت ساله ، یمن بویژه از دسامبر ۲۰۲۱ از حملات هوایی شدید امارات متحده عربی آسیب دیده است. در پاسخ به این حملات، شورشیان حوثی برای اولین بار ابوظبی را با هواپیماهای بدون سرنشین بمباران کردند. اما به نظر می رسد کانون درگیری میان اماراتی ها و حوثی ها اکنون در «شبوه» در جنوب یمن باشد.

در این تصویر، یک خودروی نظامی تویوتا دیده می‌شود که بر روی آن چند نفر نشسته‌اند. خودروی نظامی دارای سلاح‌هایی است که روی آن نصب شده‌اند. در پس‌زمینه، ساختمان‌ها و خیابان‌های شهری قابل مشاهده هستند. وضعیت کلی به نظر می‌رسد که نشان دهنده یک وضعیت نظامی یا امنیتی باشد. نور روز و فضای خیابان نیز به تصویر اضافه شده است.

صبح روز ۱۷ ژانویه ۲۰۲۲، مرکز ابوظبی در امارات متحده عربی (EAU) مورد اصابت موشک های بالستیک و حمله پهپادی قرار گرفت. سپس دود غلیظی از منطقه صنعتی «مصفح» منتشر شد. سه کامیون نفتکش یکی از پالایشگاه های شرکت ملی نفت ابوظبی آسیب دیدند. دو کارگر هندی به نام های هاردیپ سینگ و هاردف سینگ و یک پاکستانی به نام مامور خان در این انفجار جان باختند. شش نفر دیگر مجروح شدند. این اولین بار است که چنین اتفاقی در امارات روی می دهد. در ژوئیه ۲۰۱۸ و سپس در مه ۲۰۱۹، حملات پهپادی که احتمالاً توسط حوثی‌ها از یمن انجام می شد، تلفات جانی نداشت. در آن زمان، ابوظبی نیز خروج نیروهای خود را که عمدتاً در جنوب یمن مستقر بودند، آغاز کرده بود.

از آن زمان، امارات از طریق ائتلافی به رهبری ریاض که در یمن می جنگد، هر شب حملاتی را به صنعا، پایتخت و پایگاه اصلی شورشیان حوثی، و یا صعده، انجام داده است. در اوایل ماه فوریه، در حالی که اسحاق هرتزوگ، رئیس‌جمهور اسرائیل به نشانه عادی‌سازی روابط بین دو کشور، در حال انجام یک سفر تاریخی به امارات بود، سخنگوی شورشیان حوثی، یحیی صریعا، تدارک عملیات گسترده‌ای را اعلام کرد. سپس حوثی ها خبر هدف قرار دادن اتاق عملیات امارات واقع در منطقه عسیلان در استان شبوه (جنوب یمن) را با موشک بالستیک اعلام کردند. آنها گفتند: «این حمله دقیق باعث کشته و زخمی شدن بسیاری از دشمنان یمن از جمله اماراتی ها شد». اگرچه این اطلاعات توسط ابوظبی تایید نشده اما با این حال یک چیز را تایید می کند: فعالیت مجدد امارات در یمن، این قدرت خلیج فارس را به هدفی برای شورشیان حوثی تبدیل کرده است.

چالش شبوه

با وجود حضور اماراتی‌ها در ائتلاف در کنار عربستان سعودی از سال ۲۰۱۵، جنگ یمن برخلاف عربستان ،متحد بزرگشان ، هرگز امنیت داخلی آنها را تضعیف نکرده بود. این تشدید تنش بین حوثی ها و اماراتی ها در واقع نتیجه توالی های سیاسی و نظامی در استان شبوه است. این منطقه که سرشار از ذخایر گاز و نفت است، از زمان فتح مجدد آن در سال ۲۰۱۵،تحت نظارت شدید امارات است و توسط قبایل محلی ای اداره می شود که از سوی ائتلاف حمایت می شوند.

ابوظبی در شبوه مانند سایر استان های جنوب یمن، تعداد زیادی از داوطلبان محلی را آموزش داده و مسلح کرده است. تعداد آنها در لشکری که نامش اخیراً به نیروهای دفاعی شبوه تغییر یافته، چند هزار نفر است. تا ژوئیه ۲۰۲۱، امارات همچنان حقوق ۷ هزار نفر از آنها را پرداخت می کرد .این داوطلبان عمدتاً از قبایل ساحلی آمده اندکه فقیرتر هستند و روابط تاریخی کمتری با عربستان سعودی دارند.

ابوظبی همچنین در سال ۲۰۱۵ دو پایگاه نظامی در شمال «عتق» و در قلب تاسیسات صادرات گاز مایع بلحاف ایجاد کرد. زیرساختی که غول فرانسوی توتال انرژی، با تقریباً ۴۰ درصد سرمایه، اصلی ترین سهامدار آن است. پس از راندن حوثی ها از این استان ، امارات در همان حالی که به دنبال حفظ نفوذ سیاسی خود در جنوب یمن بود، به مبارزه با القاعده در شبه جزیره عربستان پرداخت. اماراتی‌ها امیدوارند با تسلیح و تأمین مالی جنبش‌های سیاسی یا نظامی، از جمله شورای انتقالی جنوب (CTS) بتوانند مخفیانه چندین بندر استراتژیکی ای را کنترل کنند که به دریای عرب و خلیج عدن دسترسی دارند: مکلا، بلحاف، عدن، سقطری.

ظهور شورای انتقالی جنوب (CTS) در ماه مه ۲۰۱۷ و کودتای آن در تابستان ۲۰۱۹، با حمله به عدن و بیرون راندن نیروهای دولت مرکزی ، تنها این دستور کار پنهان را تأیید کرد و باعث ایجاد تنش میان امارات و عربستان سعودی شد.

قطر در کمین

نفوذ شورای انتقالی جنوب (CTS) از چند سال پیش در استان های جنوبی در حال افزایش است. امروز، علیرغم توافقات ریاض در نوامبر ۲۰۱۹ ، که قرار بود تقسیم قدرت و توافق با دولت عبد ربه منصور هادی را تضمین کند، جدایی‌طلبان به طور مرتب اقدامات گاه خشونت‌آمیزی را انجام می‌دهند تا بر والیان استان‌ها فشار بیاورند یا قدرت را در دست بگیرند. از سال ۲۰۱۹ این امر در مناطق مهره، حضرموت، ابین و شبوه اتفاق افتاده است. در عتق، مرکز استان شبوه، درگیری‌های مهمی بین نیروهای وفادار به دولت و والی آن، محمد بن آدیو (وابسته به حزب اخوان‌المسلمین الاصلاح) و کسانی که از شورای انتقالی جنوب (CTS) اطاعت می‌کردند، درگرفت.

اگرچه نیروهای دولتی در این درگیری ها پیروز شدند، اما سپس با تظاهرات متعددی که توسط جنبش تجزیه طلب جنوب سازماندهی شده بود، مواجه گشتند. تجمعاتی در اعتراض به مشروعیت والی، محمد بن آدیو، متهم به فساد و استبداد سازماندهی شد. سرکوب فعالان طرفدار شورای انتقالی جنوب (CTS) و امارات وضعیت را در منطقه شبوه بیشتر متشنج کرد. محمد بن آدیو که به طور گسترده توسط قبایل محلی و عربستان سعودی حمایت می شود، مدت هاست از حضور نظامی امارات انتقاد می کند و اعلام کرده است که طرفداران آن نیز مانند شورشیان حوثی دشمن هستند. در عین حال، قطر از اطرافیان سیاسی والی حمایت می کند، بدون اینکه مستقیماً با او در تماس باشد تا از شکنندگی تفاهم وی با عربستان سعودی جلوگیری کند و موجب تقویت نفوذ امارات در منطقه نشود. همچنین گفته می شود که دوحه به سران قبایل کمک مالی کرده است تا آنها را از دخالت در جنگ علیه حوثی ها منصرف کند و در نتیجه نفوذ امارات را به چالش بکشد.

برای ابوظبی نبرد خشونت‌آمیز نیروهای امنیتی وفادار به دولت با نیروهایی که از سوی امارات تأمین مالی می‌شوند - وابسته به شورای انتقالی جنوب (CTS) – نسبت به مبارزه با حوثی‌ها اولویت پیدا کرد و امارات را از هدف اولیه خود منحرف نمود و علاوه بر این، این کشور را از اقدامات تلافی‌جویانه شورشیان زیدی در امان نگه داشت. این شکاف و دو دستگی بزرگ بین نیروهای محلی، توضیح دهنده موفقیت حمله حوثی ها در سپتامبر ۲۰۲۱ برای تصرف شبوه با قصد محاصره مهره از جنوب است. سپس محمد بن آدیو متهم شد که به درگیری‌های سیاسی بین الاصلاح و شورای انتقالی جنوب (CTS) نسبت به جنگ علیه حوثی‌ها الویت داده است. موقعیت او پس از حمله به سه ناحیه شمالی عیسلان، بیحان و عین، تضعیف شد.

امارات گردان های غول پیکر را از پیش آماده کرده است

در پایان سال ۲۰۲۱، تهاجم شورشیان حوثی به شمال شبوه و پیشروی سریع آنها در جنوب مهره نشان دهنده گذر از خط قرمزی بود که منافع امارات در جنوب یمن را تهدید می کند. تا آن زمان، رهبران اماراتی که بیشتر مشغول تحکیم نفوذ خود بودند، تصمیم گرفتند علیه حوثی‌ها دست به حمله بزنند. این بار، همگرایی منافع ابوظبی و ریاض برای عقب راندن حوثی ها، انجام این عملیات را تسهیل می کرد. بن آدیو که از زمان شکست‌های نظامی اش تحت فشار بود، با شخصیتی کمتر تفرقه‌انگیز و مطلوب‌تر برای امارات جایگزین شد: عواد بن الوزیر العولکی. والی جدید اعلام کرد:« ائتلاف متحدی کلیدی در نبرد ما و امارات متحده عربی بخشی از آن است. بنابراین حضور نظامی آنها در شبوه طبیعی است. ما از مدتها پیش با آنها رابطه برادرانه و همکاری داشته ایم. دیدار شیخ زاید به‌ویژه گواه این تفاهم و نزدیکی بزرگ بود». سپس همکاری بین نیروهای ائتلاف و نیروهای تحت حمایت امارات ایجاد شد. ابوظبی به طور غیرمستقیم به جنگ علیه شورشیان حوثی بازگشته، امری که اولین بار از زمان عقب نشینی آن در سال ۲۰۱۹ است.

گردان های غول پیکری که تاکنون در ساحل غربی حدیده مستقر و غیرفعال بوده اند، توسط ابوظبی در استان شبوه مستقر شدند تا عملیات «گردباد جنوبی» را آغاز کنند. این حرکت تاکتیکی در زمان والی محمد بن آدیو غیرممکن بود. این لشکر ۳۰ هزار نفری از سال ۲۰۱۵ توسط امارات آموزش دیده، تأمین مالی و مسلح شده است. اصیل الساکلادی، مدیر ارتباطات گردان های غول پیکر این موضوع را تأیید می کند: «امارات متحده عربی از زمان تأسیس گردان های غول پیکر، حمایت زیادی از آن در حوزه آموزش، تسلیحات، پشتیبانی لجستیکی و تجهیزات داشته است. امارات که در ائتلاف عربی حضور دارد، مستقیماً از گردان های غول پیکر در خط مقدم حمایت می کند». این لشکر از رهبران سلفی بیرون رانده شده توسط حوثی ها از صعده در سال ۲۰۱۴ ، اعضای قبایل یافا، مبارزان مقاومت تهامه یا سربازان جنوب غربی تشکیل شده و از نظر سیاسی به شورای انتقالی جنوب (CTS) نزدیک است.

در ماه دسامبر و ژانویه، سه منطقه از دست رفته در شمال شبوه توسط این گردان تصرف می‌شود و حوثی‌ها به حریب، دومین منطقه بزرگ در استان ماربی، واقع در ۹۰ کیلومتری جنوب شهر مارب رانده می‌شوند.این موفقیت هوای تازه ای برای نیروهای ضد شورشیان حوثی بود. به نظر عواد بن الوزیر العولکی ، موفقیت اماراتی ها بی ارتباط با کنار گذاشتن محمد بن ادیو غریب محمد بن آدیو نیست، او می گوید: «آیا سرمایه گذاری بر روی من مبارزه با حوثی ها را تسهیل کرد ؟ من فکر می کنم آنچه در حال حاضر اتفاق افتاده تا حد زیادی به سوال شما پاسخ می دهد».

با وجود عقب نشینی گردان های غول پیکر پس از پیروزی هایشان، اصیل الساکلادی به احتمال وقوع حملات دیگری در آینده اشاره می کند: «قهرمانان گردان های غول پیکر اراده و عزم را برای رهایی کشور از دست این شبه نظامیان ویرانگر (حوثی ها) دارند. بنابراین، هیچ چیز غیرممکن نیست و اگر موانعی وجود داشته باشد، از آنها عبور خواهیم کرد.»

علیرغم حملات بزرگ از سپتامبر ۲۰۲۱ و پیروزی های زمینی در جنوب مارب، البیضاء و شبوه، شورشیان زیدی جنگجویان زیادی را از دست داده اند و به نظر می رسد که دلیل آنرا حملات اخیر گردان های غول پیکر می دانند. ناتوانی آنها در نگه داشتن بخش های کلیدی ای که چند ماه قبل به دست آمده بود، رهبران جنبش را متقاعد کرد که با استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین و موشک های بالستیک، به عملیاتی برای ارعاب ابوظبی دست بزنند. در هر صورت، این همان چیزی است که فرماندار عواد بن الوزیر العولکی معتقد است: «چنین حمله ای به متحد اماراتی ما منطقاً پاسخی به پیروزی هایمان در اینجا است». ایالات متحده و فرانسه حمایت خود را از پدافند هوایی امارات اعلام کرده اند. چیزی که درگیری را کمی بیشتر بین المللی می کند و بالا گرفتن آن را تشدید می کند.