قدرت نرم

لابی عربستان سعودی در ایالات متحده به سرعت کار خود را ازسر گرفته است

۴ سال پس از قتل جمال خاشقجی، روزنامه نگار در استانبول، بسیاری از کسانی که قسم خورده بودند که عربستان سعودی را تحریم کنند، ازاین کار چشم پوشیده اند. جو بایدن نتوانست از عربستان سعودی یک کشور مطرود بسازد. از هالیوود تا دانشگاه ها، از رسانه های محلی تا ستاره های ورزشی، پول عربستان سعودی کار خود را کرده و بزرگ ترین موسسه های روابط عمومی از آن بهره مند شده اند.

« فیل مایکلسون، گلف باز حرفه ای، درباره دیکتاتوری سعودی که هزینه یک لیگ گلف به نام ال آی وی (LIV) را می پردازد که اخیرا ایجاد شده و رقیب پی جی ای تور است ، می گوید: «با این مادر قحبه های وحشتناک... کار می کنیم، به خوبی می دانیم که جمال خاشقجی را کشته اند و کارنامه ای وحشتناک در زمینه حقوق بشر دارند». مایکلسون در یک مصاحبه در نوامبر ۲۰۲۱ پذیرفت که این لیگ چیزی جز یک ابزار « خود شویی ورزشی» برای یک دولت سرکوبگر نیست.

مایکلسون از خود می پرسد: «با دانستن این موضوع، چرا باید به کارکردن با آنها فکر کرد ؟» و خود پاسخ می دهد که موقعیت بسیار بهتر از آن بوده که بتوان از آن گذشت. ۱۰ ماه بعد، مایکلسون به نوعی بدل به چهره ورزشی لیگ LIV شده است. او در همه مسابقات این لیگ در تابستان، ازجمله در یکی از زمین های گلف دونالد ترامپ، رییس جمهوری پیشین آمریکا شرکت کرده است. مردم او را هو کرده اند و او «همدردی» خود را با خانواده های قربانیان ۱۱ سپتامبر اعلام کرده که به او و گلف بازهای دیگر لیگ گلف LIV نوشته بودند: «با پیوستن به سعودی ها، شما همدست تبهکاری های آنان شده و در بزک چهره آنان، که ناامیدانه به آن نیاز دارند، شرکت می کنید». دیکتاتور سعودی مایکلسون را تبدیل به دریافت کننده بیشترین دستمزد در میان ورزشکاران نموده و برآورد شده که او در طول ۱۲ ماه گذشته حدود ۱۳۸ میلیون دلار درآمد داشته است. در این مدت، او حتی در یک رشته مسابقات برنده نشده است.

ازسر گرفتن فروش تسلیحات توسط جو بایدن

مایکلسون به هیچ وجه تنها کسی نیست که درعین دانستن این که حکومت سعودی مرتکب تجاوز و نقض های مکرر حقوق بشر می شود، با آن کار می کند. با شخص آقای جو بایدن، رییس جمهوری آمریکا شروع کنیم. او در سال ۲۰۱۹، هنگام برگزاری کارزار انتخاباتی خود، دولت سعودی را «مطرود» نامید. در تابستان امسال، جوبایدن دست محمد بن سلمان (MBS)، ولیعهد عربستان سعودی را فشرد و پذیرفت که به آن میلیاردها دلار اسلحه بفروشد.

زمانی بود که لنگرگاه عربستان سعودی، که در طول سال ها به وسیله عملیات لابی گری و اِعمال نفوذ با صرف مبالغ فوق العاده حفظ می شد، سست و دچار مشکل شده بود. از اکتبر ۲۰۱۸، قتل فجیع جمال خاشقجی، روزنامه نگار واشنگتن پست، به دستور محمد بن سلمان (MBS)، تقریبا همه عوامل نفوذ عربستان سعودی را متزلزل کرد.

برخی از کشورها، فروش تسلیحات به عربستان سعودی را متوقف کردند و برخی دیگر ممنوعیت هایی برای سفر افراد مظنون به مشارکت در قتل قائل شدند. بسیاری از موسسه های لابی گری و روابط عمومی، کارکردن با عربستان سعودی را قطع کردند. برخی از اتاق های فکر تعهد کردند که دیگر از عربستان سعودی پول قبول نکنند. دانشگاه های ممتاز آمریکایی که دهها میلیون دلار از پادشاهی سعودی پول گرفته بودند، این روابط را زیر سئوال بردند. حتی دنیای ورزش و نمایش هم علیه وحشیگری حکومت سعودی بپاخاست.

لابی گری از سپتامبر ۲۰۰۱

زمانی که بسیاری از موسسه های لابی گر و روابط عمومی پس از قتل خاشقجی به قراردادهای خود با عربستان سعودی پایان دادند، حکومت این کشور خود را بر موسسه هایی که در خدمتش باقی مانده بودند متمرکز کرد. درطول ۶ هفته پس از قتل، «کورویس کامیونیکیشن»(Qorvis Communications)، آژانس روابط عمومی که سال ها است در آمریکا با عربستان سعودی کارمی کند، بنابر اظهار خود موسسه در چهارچوب «قانون ثبت عوامل خارجی» (FARA)، که قانونی درمورد ثبت فعالیت با عوامل خارجی است، نزدیک به ۱۸ میلیون دلار از دولت عربستان سعودی دریافت کرده است.

پیشتر، کورویس به عربستان سعودی کمک کرده بود تا تصویر خود درمورد این که ۱۵ تن از ۱۹ تروریست دست اندرکار در حملات ۱۱ سپتامبر تبعه عربستان سعودی بوده اند را مرمت کند. در طول یک سال نخست پس از حملات، بنابر اظهارنامه «قانون ثبت عامل خارجی» (FARA)، کورویس ۱۴ میلیون دلار برای تبلیغ و اثرگذاری بر افکار عمومی آمریکا درباره «تعهد عربستان سعودی در جنگ علیه تروریسم و به نفع برقراری صلح در خاورمیانه» دریافت کرده بود.

از آن زمان، بررسی مدارک FARA توسط انستیتو کوینسی نشان می دهد که کورویس بیش از ۱۰۰ میلیون دلار از حکومت عربستان سعودی دریافت کرده و مقدار این پول ها در زمان های بروز بحران در روابط آمریکا- عربستان سعودی افزایش یافته است. به ویژه، در سال ۲۰۰۳ در حالی که ایالات متحده درحال لشکرکشی به عراق بود، و سال ۲۰۱۵، پس از آغاز جنگ سعودی با یمن، با حمایت ایالات متحده، کورویس ۱۰ میلیون دلار از سفارت عربستان سعودی در آمریکا دریافت کرد.

کمک ترامپ به وتو کردن مخالفان

پس از قتل خاشقجی، کورویس و موسسه های دیگری که در فهرست ارائه کنندگان خدمات به عربستان سعودی باقی مانده بودند، به کمک این کشور و به ویژه محمد بن سلمان (MBS) شتافتند تا جلوی تقریبا هرنوع اِعمال تحریم بخاطر قتل خاشقجی را بگیرند. کنگره آمریکا قانون هایی را به تصویب رساند تا به جنگ فاجعه بار یمن پایان داده شود و طی چند لایحه قانونی دیگر نیز فروش تسلیحات به عربستان سعودی مسدود شد. اما ترامپ که از مدت ها قبل مورد چاپلوسی حکومت سعودی بود، با وتو کردن این قانون ها که رهبران عربستان سعودی را مسئول قتل خاشقجی معرفی می کرد، از اجرایی شدن آنها جلوگیری کرد و عملکرد لابی سعودی در کنگره آمریکا موجب شد که هیچ یک از این وتوها لغو نشود.

همچنین، لابی عربستان سعودی حوزه عملکرد خود را به فراتر از اطراف واشنگتن گسترش داد و با برگزاری یک کارزار جعلی، مردم بیش از نیمی از ایالت های آمریکا را خطاب قرار داد. این کار از طریق یک موسسه روابط عمومی مستقر در «دس مویینس» در ایالت آیووا به نام گروه «لارسون شاناهان اسلیفکا»(Larson Shannahan Slifka Group) انجام گرفت که با هزاران رسانه کوچک، سیاستمداران محلی، سازمان های غیر انتفاعی، موسسه های کوچک، سازمان های مذهبی و حتی دانش آموزان دبیرستانی، از طرف سفارت عربستان سعودی تماس می گرفت. این کارزار به سفیر عربستان سعودی و دیگر مسئولان امکان داد که این پیام را به ایالات متحده برسانند که عربستان سعودی با موسسه های آمریکایی پیوندهایی تنگاتنگ دارد و درحال بهبود بخشیدن به کارنامه خود در عرصه حقوق بشر است.

زبان بازکردن لابی گرها

برخی از موسسه های لابی گر و روابط عمومی که عربستان سعودی را رها کرده بودند، ازنو شروع به گرفتن پول از آن کردند. ریچارد هولت، مشاور ترامپ و لابی گر با سابقه، که یک ماه پس از قتل خاشقجی به قرارداد خود با دولت سعودی پایان داده بود، ۶ ماه بعد در یک اظهارنامه به نهاد اجرایی «قانون ثبت عوامل خارجی» (FARA) اعلام کرد که از نو با عربستان سعودی کار می کند. بنابر آخرین اظهارنامه در ماه ژوئن، او همچنان مشاور سفارت عربستان سعودی بوده است. در طول ۶ ماه قید شده در اظهارنامه، او بابت کار خود ۴۹۸ هزار دلار دریافت کرده است.

گروه بی جی آر (BGR) هم که مانند هولت کمی پس از قتل خاشقجی به قرارداد خود برای دفاع از عربستان سعودی پایان داده بود، و مرکز مطالعات امور رسانه ای دربار سلطنتی سعودی، سازمانی که قبلا توسط سعود القحطانی اداره می شد و دستگاه های اطلاعاتی آمریکا از او به عنوان یکی از قاتلان خاشقجی نام می بردند، هم به همکاری با عربستان سعودی بازگشتند. اما در ماه ژوئن، این گروه یک مشتری جدید به نام لیگ جهانی اسلام یافت که تأمین مالی آن به وسیله دولت سعودی انجام می شد.

موسسه های روابط عمومی و لابی گرها که ستون فقرات نفوذ عربستان سعودی در آمریکا هستند، از کمک کانون های قدرت روشنفکری یعنی اتاق های فکر واشنگتن و کالج ها و دانشگاه های ممتاز بهره می برند. همین ها هم بودند که روابط با عربستان سعودی را زیر سئوال بردند. بیشتر آنها به این نتیجه گیری رسیدند که پول برای برطرف کردن تردیدهایشان کافی است.

کمتر از دو هفته پس از قتل جمال خاشقجی، انستیتو خاورمیانه در «بازفید نیوز»(BuzzFeed News) اعلام کرد که شورای حکام آن تصمیم گرفته «از دریافت هرگونه کمک مالی از دولت عربستان خودداری نموده و در انتظار روشن شدن نتیجه تحقیقات قتل جمال خاشقجی، درمورد موضوع مطالعه و بررسی کند». اما، این گروه بنابر اظهارات عمومی خود، پس از قتل خاشقجی بیش از ۶۰۰ هزار دلار از «آرامکو سرویس» که شعبه شرکت نفتی دولتی آرامکوی عربستان سعودی است دریافت کرده است.

«مرکز راهبردی و مطالعات بین المللی» (CSIS) یک کمک عربستان سعودی را رد کرد و در ماه ژوئن مدیر برنامه خاورمیانه آن گفت که «در آن زمان این کار خوبی بود» اما «اطمینان کمتری هست که ادامه این کار در آینده تصمیم خوبی باشد». او سپس از سفر جو بایدن به عربستان سعودی استقبال کرد. اطلاعات مالی عمومی «مرکز راهبردی و مطالعات بین المللی» نشان می دهد که شرکت نفتی آرامکو پس از قتل خاشقجی صدها هزار دلار پول به این مرکز پرداخته است. نهادهای دانشگاهی که در مجموع بیش از ۲.۶ میلیارد دلار پول از دولت عربستان سعودی دریافت کرده اند نیز، بنابر مفاد بایگانی های وزارت آموزش، دچار تکان شده اند.

شماری از دریافت کنندگان اصلی پول از عربستان سعودی به طور عمومی اعلام کردند که در توافق های خود با این کشور بازبینی خواهند کرد اما هیچ یک به راستی پیوندهای خود با آن را قطع نکرد. در این مورد، به ویژه می توان از «انستیتو فناوری ماساچوست» (MIT) نام برد که محمد بن سلمان (MBS) تنها ۶ ماه پیش از دادن فرمان قتل خاشقجی به دیدار آن رفته بود.

MIT پس از بررسی کمک دریافتی از عربستان سعودی اعلام کرد که بهرحال روابط مالی خود با این کشور را حفظ خواهد کرد. بنابر تجزیه و تحلیل پرونده های وزارت آموزش، این دانشگاه از آن پس نزدیک به ۱۷ میلیون دلار از عربستان سعودی دریافت کرده است. MIT تنها نیست و بازهم بنابر اعلام وزارت آموزش، موسسه های آموزش عالی آمریکا پس از قتل خاشقجی، در مجموع بیش از ۴۴۰ میلیون دلار از عربستان سعودی دریافت کرده اند.

جشنواره ای با شکل و شمایل هالیوودی

شاخه دیگری از نخبگان آمریکایی هم در روابط خود با عربستان سعودی تجدید نظر کردند اما این زمان زیادی طول نکشید. در یک مقاله نشریه «هالیوود ریپورتر» در نوامبر ۲۰۲۱ نوشته شد که «هالیوود از نو به پول عربستان سعودی علاقمند است». به نوشته این نشریه، فاصله گرفتن صنعت سینما و سرگرمی های آمریکا از عربستان سعودی فقط تا پایان ۲۰۲۱ دوام آورد و در آن زمان عربستان سعودی میزبان «جشنواره بین المللی فیلم دریای سرخ» شد. این رویداد افراد بسیار مشهوری مانند جاستین بیبر و جیسون درولو را به عربستان کشاند.

چنان که هیلی فاچز در نشریه پولیتیکو نوشته، یک موسسه روابط عمومی که برای عربستان سعودی کار می کند، اعلام کرده که رویدادی مانند «گولدن گلاب» را در عربستان سعودی (۱) سازماندهی نموده و از آنجا با مجری خود، تروُر نوآه یک هفته برنامه «دیلی شو» (۲) اجرا می کند و حتی مشارکتی بین عربستان سعودی با جشنواره های موسیقی مانند بونارو (۳) و کوآچلا (۴) ایجاد خواهد کرد.

برایان لانزا، شریک موسسه روابط عمومی «مرکوری پابلیک افیرز»، که برای آزادی اعضای خانواده سلطنتی سعودی که توسط محمد بن سلمان ((MBS زندانی شده بودند لابی گری کرده، به نشریه پولیتیکو گفته که مشارکت بین دولت های خارجی و افراد مشهور بیش از پیش رایج است: «امروز، افراد مشهور با تبلیغ برای یک دولت خارجی بیش از بازی کردن در فیلم ها پول درمی آورند».

درمورد برخی از ورزشکاران مشهور و فدراسیون های ورزشی نیز وضع به همین ترتیب است. انجمن کشتی کچ (WWE)، توافقی ۱۰ ساله برای برگزاری مسابقه های کشتی کچ در عربستان سعودی انجام داده که مبلغ آن نزدیک به ۵۰۰ میلیون دلار برآورد شده است. در سال ۲۰۲۰، فدراسیون مسابقات اتومبیل رانی فرمول ۱ توافقی ۱۵ ساله با رقم گزاف هرسال ۶۵ میلیون دلار برای برگزاری مسابقات «گراند پری» در عربستان سعودی امضاء کرد.

مناقشه درباره این عملیات « خود شویی ورزشی » عربستان سعودی ادامه دارد. عربستان سعودی تاکنون برای این عملیات بیش از ۱.۵ میلیارد دلار هزینه کرده که بهترین تجسم آن لیگ گلف LIV است که مایکلسون، ستاره گلف درعین حال هم از آن انتقاد و هم پیروی کرده است. پیش از برگزاری این مسابقات در ایالت اورگون در ژوئن گذشته، سناتور ران وایدن، نماینده دموکرات این ایالت گفت: «این چیزی جز برگی دیگر از ماجرای قدرتمندانی نیست که از ورزش برای پوشاندن بی عدالتی ها و عادی سازی سوء استفاده های خود بهره می برند».

لیگ گلف LIV کار خود را با کمک یکی از شعبه های یک شرکت بزرگ روابط عمومی، که در خدمت عربستان سعودی است، آغاز کرد. این امر نشان می دهد که هیچ یک از این موسسه ها مستقل نیستند. این امر در اظهارنامه کورویس کامیونیکیشن به نهاد اجرای «قانون ثبت عوامل خارجی» (FARA)، که مشاور حفظ تصویر تاریخی عربستان سعودی است و بیش از دو دوجین شرکت های دیگر نشان داده می شود که به طور منظم با کنشگران سیاسی، رسانه ای، ورزشی، دنیای سرگرمی و بازرگانی درسراسر ایالات متحده در تماس هستند. کورویس، چنان که خود می گوید: «عملیات حساس سازی برای تماس با گروه های فکری، نهادهای دانشگاهی، موسسه ها و دیگر اعضای جامعه آمریکا درباره مسائل مرتبط با منافع عربستان سعودی را هماهنگ می کند».

در خدمت خانواده سلطنتی

در این بین، مخالفان و منتقدان محمد بن سلمان (MBS) در عربستان سعودی به مبارزه برای بقای خود ادامه می دهند. درحالی که لابی گران سعودی بانوی سفیر این کشور در آمریکا را «قهرمان جهانی حقوق زنان» توصیف می کنند، مدافعان حقوق زنان در عربستان سعودی به زندان های سنگین محکوم می شوند. در آغاز ماه، یک دانشجوی زن سعودی در دانشگاه لیدز به ۳۴ سال زندان محکوم شد چون یک پیام توییتی مخالف درمورد دفاع از حق رانندگی زنان را بازنشر کرده بود.

به همین ترتیب، درحالی که لابی گران سعودی تأکید می کنند که حکومت قانون در این کشور پیشرفت کرده، در سال گذشته تعداد اعدام ها دوبرابر شده و مخالفان و منتقدان محمد بن سلمان در زندان های سعودی شکنجه می شوند. خالد الجبری، که دو برادر و خواهرش در عربستان سعودی زندانی سیاسی هستند، توضیح می دهد که سفر جو بایدن به عربستان سعودی «به محمد بن سلمان مشروعیتی که به آن نیاز داشت را داده و راهبرد سرکوب ملی او را معتبر ساخته است».

بایدن به تنهایی این هدیه را به محمد بن سلمان (MBS) نداد. لابی گران و موسسه های روابط عمومی، گروه های فکر، دانشگاه ها و ستاره های سینما، موسیقی و ورزش که همگی از عربستان سعودی پول دریافت کرده اند هم در شستشوی تبهکاری های عربستان سعودی مشارکت داشته اند. در زمانی که این گروه ها چک های عربستان سعودی را نقد می کردند، بسیاری از قربانیان نظام جبار محمد بن سلمان (MBS) همچنان بهای آن را می پرداختند. زمانی که مایکلسون هنگام برگزاری یگ مسابقه گلف LIV در پایان ژوییه قصد ترک زمین گلف را داشت، فردی از میان جمعیت فریاد کشید: «شما برای خانواده سلطنتی سعودی کار می کنید!».

۱- مجموعه جوایزی است که هرساله در ایالات متحده توسط ۹۳ عضو انجمن مطبوعات خارجی هالیوود به بهترین تولیدات سینمایی و تلویزیونی، هم داخلی و هم خارجی اهدا می‌گردد

۲- نمایش روزانه که اکنون با نام برنامهٔ روزانه با ترور نوآ شناخته می‌شود، نمایشی آمریکایی است که در آخر شب و از روز دوشنبه تا چهارشنبه، از شبکهٔ کمدی سنترال پخش می‌شود

۳-فستیوال همه موسیقی های مدرن

۴- جشنواره کواچلا یا کواچلا یک جشنوارهٔ موسیقی و هنر است که سالانه در امپایر پولو کلاب در ایندیو، کالیفرنیا که در درهٔ کواچلا در صحرای کلرادو واقع است برگزار می‌گردد.