رنج فروخورده زنان فلسطینی

۸ تن از کارشناسان سازمان ملل متحد (ONU) (۱) در ۱۹ فوریه زنگ خطر را به صدا درآوردند. آنها در بیانیه ای «نگرانی خیلی عمیق» خود را نسبت به اطلاعاتی که «از منابع مختلف» به دست آمده ابراز کردند. این کارشناسان از اعدام های فوری، تجاوز، تعرض های جنسی، ضرب و جرح و تحقیر زنان و دختران جوان فلسطینی در غزه و ساحل غربی رود اردن سخن می گویند. آنها «اتهاماتی باورپذیر درمورد تجاوزات آشکار به حقوق بشر» را مطرح می کنند که زنان و دختران فلسطینی «قربانی های آن بوده و همچنان هستند» (۲).

بنابر گواهی ها، اطلاعات و تصاویری که این کارشناسان توانسته اند گردآوری نمایند، زنان و دختران: «در غزه به صورت خودسرانه اعدام شده اند و این کار غالبا به همراهی اعضای خانواده، از جمله کودکانشان انجام شده است». این کارشناسان می گویند: «ما از دریافت اطلاعاتی درباره اعدام فراقضایی زنان و کودکان فلسطینی ای که درحال پناه گرفتن یا فرار کردن بوده اند، شوکه شدیم» (۳). این افراد گاه به صورت آشکار پارچه سفیدی را به علامت صلح و تسلیم تکان می دادند. یک ویدیوی پخش شده توسط «میدل ایست آی»( Middle East Eye) (۴)، که بینندگان بسیاری داشته به ویژه نشان می دهد که یک مادر بزرگ فلسطینی در حالی هدف تیراندازی نیروهای اسرائیلی در ۱۲ نوامبر در خیابان های مرکز شهر غزه قرار گرفته که او و دیگران می کوشیده اند این منطقه را تخلیه کنند. در زمان هدف قرار گرفتن، نوه این زن یک پرچم سفید را تکان می داده است.

همچنین، پس از ۷ اکتبر، صدها زن به صورت خودسرانه بازداشت شده اند. در میان آنها، هواداران حقوق بشر، روزنامه نگار و کسانی که در زمینه خدمات انسان دوستانه کار می کرده اند، وجود داشته اند. در مجموع، به گفته ریم السالم – گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد درمورد خشونت های اِعمال شده بر زنان-: «در حال حاضر، ۲۰۰ زن و دختر جوان فلسطینی اهل غزه و ۱۴۷ زن و ۲۴۵ کودک ساحل غربی رود اردن توسط اسرائیل زندانی شده اند». این گزارشگر از افرادی سخن می گوید که «به معنای واقعی کلمه» از خانه خود «ربوده شده اند» و اکنون در شرایطی «هولناک» زندانی هستند. گزارشگر سازمان ملل متحد می افزاید که شماری از آنها «با رفتارهایی ناهنجار و غیر انسانی روبرو شده و از داشتن نوار بهداشتی، غذا و دارو محروم مانده اند». گواهی هایی تأیید می کند که زنان زندانی در غزه در قفس و زیر باران در هوای سرد و بدون غذا زندانی شده اند.

تجاوز و تعرض های جنسی

بعد نوبت به خشونت های جنسی می رسد. کارشناسان می گویند: «ما به ویژه تحت تأثیر اطلاعاتی قرار گرفتیم که بر مبنای آنها زنان و دختران فلسطینی زندانی شده در معرض انواع تعرض های جنسی مانند برهنه و تفتیش بدنی شدن توسط افسران مرد ارتش اسرائیل بوده اند. دستکم به دو زن زندانی فلسطینی تجاوز شده و زنانی دیگر هم تهدید به تجاوز شده اند». این زنان فلسطینی «به شدت کتک خورده، تحقیر شده، از کمک های پزشکی محروم بوده، برهنه شده و عکس هایشان در وضعیتی ناهنجار گرفته شده و بعد، این عکس ها در میان سربازان پخش شده است». به گفته ریم السالم: «گزارش هایی نگران کننده دستکم درمورد یک نوزاد دختر وجود دارد که از مادر جدا شده و به زور توسط ارتش اسرائیل به خاک این کشور فرستاده شده و کودکانی وجود دارند که کسی نمی داند پدر و مادرشان در کجا هستند».

انجام این اعمال به «ارتش اسرائیل یا نیروهای وابسته به آن» (پلیس، کارکنان زندان ها و غیره) نسبت داده می شود. گروه کارشناسان خواهان انجام یک تحقیق به وسیله اسرائیل و نیز تحقیقی مستقل، بی طرفانه، سریع، عمیق و کارآمد درباره اتهاماتی است که به اسرائیل نسبت داده شده است. این کارشناسان می افزایند: «در مجموع، این اتهامات می تواند موارد نقض شدید حقوق بشر و قوانین انسان دوستانه بین المللی بوده و از نظر قوانین جزایی بین المللی برمبنای مفاد منشور رم پیگیری شود». آنها می افزایند: «مسئولان انجام این جرایم احتمالی باید پاسخگوی اعمال خود باشند و قربانیان و خانواده هایشان حق دریافت غرامت و برخورداری از عدالت کامل را دارند».

ریم السالم در مصاحبه با بخش اخبار سازمان ملل متحد (۵) از بی اعتنایی مقامات اسرائیلی نسبت به این هشدارها انتقاد می کند:

«ما هیچ پاسخی دریافت نکرده ایم، متأسفانه این عادت دولت اسرائیل است که تعهد سازنده ای دربرابر روندهای ویژه یا کارشناسان مستقل نمی پذیرد».

او سپس تصریح می کند که: «بازداشت خودسرانه زنان و دختران فلسطینی ساحل غربی رود اردن و غزه چیز جدیدی نیست».

هیئت نمایندگی اسرائیل در سازمان ملل متحد این اتهامات را به شدت رد و تأکید کرد که مقامات اسرائیلی هیچ شکایتی دریافت نکرده اند و در پیام رسان X (توییتر سابق) کارشناسان سازمان ملل متحد را «گروهی که خود را کارشناس می نامد» خواند. در این پیام نوشته شده بود: «روشن است که امضاء کنندگان گزارش علاقمند به حقیقت نبوده و انگیزه شان نفرت نسبت به اسرائیل و مردم آن بوده است».

این درحالی است که یک گزارش ۴۱ صفحه ای سازمان غیردولتی (ONG) اسرائیلی پزشکان حقوق بشری اسرائیل (PHRI) در ماه فوریه با عنوان «تجاوزات نظام مند به حقوق بشر، شرایط زندانی کردن فلسطینیان پس از ۷ اکتبر» (۶) از انتقادهای سازمان ملل متحد حمایت و آنها را تأیید می کند. در این گزارش می توان گواهی های متعددی را خواند که «رفتارهای ناهنجار و سوء استفاده های شدید» از جمله موارد نه چندان معدود آزار و تعرض جنسی، اِعمال خشونت، شکنجه و تحقیر را شرح می دهد. به گفته این سازمان، تعداد فلسطینی های زندانی در زندان های اسرائیل، از حدود ۵۵۰۰ تن در پیش از ۷ اکتبر، به نزدیک به ۹ هزار تن در ژانویه ۲۰۲۴ رسیده که در میان آنها دهها زن و کودک وجود دارند. نزدیک به یک سوم از این زندانیان درحالت بازداشت اداری و بدون اعلام اتهام یا برگزاری دادگاه هستند. این امر نوعی گروگان گیری است. گزارش این سازمان غیردولتی تأئید می کند که ارتش اسرائیل صدها تن از اهالی غزه را حتی پس از ۴ ماه، بدون ارائه اطلاعات درباره وضعیت، محل بازداشت و شرایط نگهداری آنها زندانی کرده است.

بوسیدن پرچم اسرائیل

در گزارش این سازمان غیردولتی اسرائیلی، فلسطینی هایی گواهی می کنند که نگهبانان سازمان زندان های اسرائیل (IPS) آنها را وادار کرده اند که پرچم اسرائیل را ببوسند و به کسانی که از انجام این کار خودداری کرده اند، با خشونت تعرض شده است. نبیله، نمونه ای در این مورد است که گواهی او در شبکه تلوسزیونی الجزیره پخش شده است (۷). این زن که ۴۷ روز را در بازداشت خودسرانه بسربرده، تجربه خود را «هولناک» توصیف می کند. او روز ۲۴ دسامبر ۲۰۲۳ در مدرسه ای متعلق به اونروا(UNRWA آژانس امدادرسانی و کاریابی برای آوارگان فلسطینی در خاور نزدیک) در شهر غزه که به آن پناه برده بود بازداشت شد. همراه با زنانی دیگر برای چندبار تفتیش بدنی و به یک مسجد منتقل شد و زیر فشار اسلحه با چنان خشونتی مورد تعرض قرار گرفت که می گوید فکر می کرد اعدام خواهد شد. بعد آنها به زندان هایی سرد با شرایطی که می توان آن را معادل شکنجه دانست ، فرستاده شدند:

«ما یخ کرده بودیم. پاها و دستهایمان بسته شده بود، چشم بند برچشم داشتیم و می باید در حالت زانوزده می ماندیم [...] سربازان اسرائیلی سرمان فریاد می کشیدند و هربار که سربلند می کردیم یا حرفی می زدیم کتک می خوردیم».

پس از آن، نبیله همراه با حدود ۱۰۰ زن فلسطینی دیگر، که در میان آنها چند زن اهل ساحل غربی رود اردن نیز بودند، به زندان دامون در شمال اسرائیل فرستاده شد. اودر حالی به این زندان رسید که بخاطر بارها کتک خوردن، چند جای چهره اش کبود شده بود. برای گروگان های فلسطینی رسیدن به زندان به معنی سروسامان یافتن اوضاع نیست. در هنگام معاینه پزشکی به نبیله دستور داده شد که پرچم اسرائیل را ببوسد. او می گوید: «هنگامی که من از انجام این کار خودداری کردم، یک سرباز موهایم را گرفت و سرم را به دیوار کوبید».

سازمان غیردولتی اسرائیلی تأیید می کند که وکیل های زندانیان شکایت هایی درمورد اِعمال خشونت به دادگاه های نظامی کرده اند. قاضی ها توانسته بودند آثار ضرب و جرح را روی بدن زندانیان ببینند. اما، چنان که این سازمان تصریح می کند: «جز صدور یادداشت های ابراز نگرانی و اطلاع دادن به سازمان زندان ها، هیچ اقدامی برای پیشگیری از اِعمال خشونت و حمایت از حقوق زندانی ها انجام ندادند». با این حال، این سازمان ابراز تأسف می کند که: «مدارک بارز درمورد اِعمال خشونت هایی در حد شکنجه توسط PHRI به دادگاه عالی و دیگر مراجع ارائه شد [...]. با این همه، این کار واکنشی اساسی از سوی دادگاه ایجاد نکرد».

یکی از گواهی های گزارش شده توسط این سازمان حاکی از تعرض های جنسی انجام شده در ۱۵ اکتبر در زمانی بود که نیروهای ویژه وارد سلول های زندان کتزیوت (در جنوب غربی برسابه) شدند و با توهین های جنسیتی رکیک به زندانیان مانند «شما فاحشه هستید»، «ما ترتیب تان را خواهیم داد»، «ترتیب خواهر و زنتان را می دهیم» و «روی تشک هایتان می شاشیم» آنها را تحقیر کردند. «نگهبان ها افراد را کنار هم به صف کرده و یک ابزار تفتیش بدنی آلومینیومی را در مقعد آنها فرو می کردند. در یک مورد، نگهبان یک کارت را در مقعد فردی فرو کرد. این کار دربرابر زندانیان و نگهبان های دیگری که ابراز شعف می کردند، انجام شد». در عین حال، در این گزارش تصریح نشده که این اعمال درمورد زنان یا مردان انجام شده است.

زیرپیراهن های زنانه و ناآگاهی استعماری

سربازان اسرائیلی در شبکه های اجتماعی با اشیاء و زیرپیراهن های زنانه ای عکس گرفته اند که به نظر می آید متعلق به زنان فلسطینی ای باشد که خانه هایشان غارت شده است. تصاویری که در سراسر دنیا منتشر و با انزجار عمومی روبرو شده است. اینها تجاوز به حریم خصوصی ، نمایش بدن های برهنه و تجاوز به زنان دربند است. تسلط جنسی همواره برای امپراتوری های استعماری سلاحی ویژه و بزرگ بوده است.

کریستل تارود، تاریخ دان و نویسنده کتابی مشترک با عنوان «جنسیت، هویت و بدن های استعمار شده» (مرکز ملی پژوهش های علمی، CNRS چاپ ۲۰۱۹) توضیح می دهد که: «برای کنترل یک سرزمین، خشونت سیاسی و نظامی کافی نیست. باید جسم، به ویژه زنان، را نیز تصرف کرد، چون استعمارگری بنابر تعریف امری مردانه است».

در نسل کشی کنونی در غزه، زنان فلسطینی بهای خیلی سنگینی می پردازند. سازمان ملل متحد تعداد زنان کشته شده پس از ۷ اکتبر ۲۰۲۳ را ۹ هزار تن برآورد کرده است. آنها که زنده مانده اند هم غالبا فرزندان، همسر و دهها تن از اعضای خانواده خود را از دست داده اند. باید از وضعیت زنان باردار هم یاد کرد که در زمان شروع درگیری تعداد آنها ۵۰ هزار تن بوده و از آن پس بدون بیهوشی و غالبا بدون کمک پزشکی زایمان می کنند. تعدادی از نوزادان بخاطر تب بالا (hypothermie) در چند روز اول تولد می میرند. زنان دچار سوء تغذیه نمی توانند به نوزادان خود شیر بدهند و شیرخشک نوزادان نایاب است. ارقام تغییر می یابد با این همه، در ۵ مارس دستکم ۱۶ کودک و نوزاد براثر سوء تغذیه و کمی آب بدن (۸) در غزه مرده اند. دلیل این امر محاصره کامل نوار غزه و جلوگیری اسرائیل از رسیدن کمک های انسانی است.

۱- این گروه هشت نفره از کارشناسان از افراد زیر تسکیل شده است :
– گزارشگر ویژه خشونت علیه زنان و دختران، علل و پیامدهای آن
– ریم آلسالم، گزارشگر ویژه وضعیت حقوق بشر در سرزمین های فلسطینی اشغالی از سال ۱۹۶۷
– فرانچسکا آلبانیز، رئیس سازمان گروه کاری سازمان ملل متحد در مورد تبعیض علیه زنان و دختران
– Dorothy Estrada-Tanck و اعضای آن، کلودیا فلورس، ایوانا کرستیچ، هاینا لو و لورا نیرینکیندی. کارشناسان رویه های ویژه به صورت داوطلبانه کار می کنند. آنها پرسنل سازمان ملل نیستند و برای کار خود حقوقی دریافت نمی کنند. آنها مستقل از هر دولت یا سازمانی هستند و به صورت فردی کار می کنند.

۲- « UN experts appalled by reported human rights violations against Palestinian women and girls », Nations unies, 19 février 2024. ۳- همان منبع

۴- https://twitter.com/MiddleEastEye/status/1744351540435935525?s=20

۵- « Rights experts alarmed by reported violations against Palestinian women and girls », 1er mars 2024.

۶- « Systematic Violations of Human Rights, The incarceration conditions of Palestinians in Israel since October 7 », PHRI, février 2024.

۷- https://twitter.com/AJArabic/status/1763999891490001168

۸- « La malnutrition est « particulièrement extrême » dans le nord de Gaza, selon l’OMS », Nations unies, 5 mars 2024.