قبرس، ناو هواپیما‌بر بریتانیا در خدمت اسرائیل

پیش از سفر رئیس جمهور قبرس به اسرائیل، در ۴ ماه مه ۲۰۲۵، جایی که قرار بود با نخست وزیر آن کشور بنیامین نتانیاهو، کسی که حکم بازداشت وی به اتهام جنایت علیه بشریت صادر شده، دیدار کند، مخالفان عادی سازی روابط بین نیکوزیا و تل آویو، صدای خود را به گوش جهانیان رساندند : « از قبرس تا فلسطین، اشغال جنایت محسوب می شود »، « نیکوس [کریستودولیدٍس] ما می دانیم که تو از نسل کشی حمایت می کنی »....

معترضان با محکوم کردن استعمار اسرائیل و اقدام به نسل کشی در غزه، وظیفه اخلاقی و تاریخی قبرس را که بخشی از سرزمین آن همچنان تحت اشغال ترکیه است، یاد آوری کردند. آنها تآکید نمودند که نقض قوانین بین المللی ، تمامیت و استقلال جمهوری را با خطر مواجه می کند. چند روز قبل از آن، در تاریخ ۲ ماه مه رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، با برنامه سفری صریحآ جدایی طلبانه از جمهوری ترک قبرس شمالی بازدید کرده بود (۱) : راه حل دو دولتی، که گذار از اشغال غیر قانونی به الحاق دائمی را ممکن می سازد.

نیکوزیا در ادامه رقابت تاریخی خود با آنکارا، به دنبال تضمین امنیت خود در مواجهه با اشغال بخشی از سرزمین خویش توسط ترکیه است، و در این راستا، اتحاد نزدیک و همچنین همکاری های استراتژیک خود با تل آویو را حفظ می کند. به دنبال کشف ذخایر گاز طبیعی در دریا، در ماه سپتامبر ۲۰۱۱ ، که دولت ترکیه را به پافشاری در جاه طلبی های ارضی خود سوق داد، این همکاری ها افزایش یافت. پس از آن قبرس برای دفاع و تضمین بهره برداری از این منابع به اسرائیل روی آورد (۲). این اتحاد در حوزه دفاعی نیز از طریق برگزاری مانور های مشترک ، همکاری سرویس های اطلاعاتی و تآمین تجهیزات نظامی تقویت شده است.

رزمایش های نظامی مشترک و انتقال تسلیحات

این اتحاد نظامی به طور قابل توجهی با رزمایش های بزرگی که ارتش اسرائیل در ماه ژوئن ۲۰۲۲ ، در کوههای ترودوس - جایی که موقعیت جغرافیایی آن به جنوب لبنان شباهت دارد- برگزار کرد، بازتاب یافت. این مانور ها پس از آن در جریان تهاجمات اخیر[ اسرائیل ] و اشغال نظامی این منطقه از خاک لبنان، مورد استفاده قرار گرفت.

همزمان، این همکاری نظامی با خرید تجهیزات تکنولوژیکی توسط نیکوزیا، به منظور کنترل و مراقبت از مناطق مرزی، تحقق یافته است. به این ترتیب، در اکتبر ۲۰۱۹، قبرس خرید پهپاد از اسرائیل به منظور محافظت از منطقه اقتصادی انحصاری خود (ZEE ) ، در برابر تخلفات احتمالی ترکیه را اعلام کرد. در ماه نوامبر ۲۰۲۱، قبرس برقراری سیستم نظارتی به منظور کنترل فعالیت ها در امتداد منطقه حائلی که بخش های یونانی و ترکی جزیره را از یکدیگر جدا می کند، به ارتش اسرائیل واگذار کرد (۳).این سیستم مشابه تجهیزاتی است که برای دیوار حائل بین اسرائیل و کرانه باختری اشغالی مستقر شده، و فلسطین به عنوان آزمایشگاهی برای صادرات فناوری های کنترل و مراقبت به سراسر جهان مورد استفاده قرار می گیرد (۴).

در ماه دسامبر ۲۰۲۴، قبرس همچنین یک سیستم دفاع موشکی پیشرفته از اسرائیل دریافت کرد. این سفارش در حالی توسط دولت قبلی قبرس به عنوان بخشی از برنامه به روز کردن امکانات نظامی این کشور صورت گرفته بود، که با تعهدات بین المللی نیکوزیا منافات داشت. در واقع، مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سپتامبر ۲۰۲۴ قطعنامه ای را به تصویب رساند، که تحریم و ممنوعیت هایی را بر تسلیحاتی که در چارچوب سیاست های شهرک سازی و اشغال غیر قانونی اسرائیل در سرزمین های فلسطینی مورد بهره برداری قرار گیرند، اعمال می کرد.

در شرایط فعلی، عادی سازی این همکاری در پس زمینه ی عملیات ویرانگر اسرائیل بر علیه غزه صورت می گیرد. در ماه ژوئن ۲۰۲۴، جمهوری قبرس به دلیل نقش کاربردی خود به عنوان پایگاه لجستیکی [ اسرائیل ] در مدیترانه، هدف تهدیدهای صریح حسن نصراله، دبیر کل آن زمان حزب الله قرار گرفت. چیزی که پیتر استانو، سخنگوی اتحادیه اروپا (UE ) را وا داشت هشدار دهد که حمله به یکی از کشورهای عضو اتحادیه، بر اساس بند دفاع متقابل ( از سال ۲۰۰۴)، تجاوز به هر یک از ۲۷ کشور اتحادیه تلقی خواهد شد.

پایگاه های نظامی بریتانیا، همدست در نسل کشی

به خاطر داشته باشیم که قبرس در سال ۱۹۶۰ به استقلال از بریتانیا دست یافت. با این حال، لندن توانست دو پایگاه نظامی آکروتیری و دٍکٍلیا که ۲۵۰ کیلومتر مربع، معادل ۳ در صد از خاک قبرس را پوشش می دهند، را تحت کنترل خود نگهدارد. این مناطق خود مختار، میراث دوران استعمار، برای تآمین منافع استراتژیک مشترک آمریکا – بریتانیا و همچنین برای منافع متحد اسرائیلی آنها ضروری به شمار می آیند. آنها در حال حاضر به طور مستقیم در عملیات اسرائیل در غزه دخیل هستند.

هواپیماهای شناسایی، حمل و نقل نظامی و نیروهای ویژه بریتانیایی و آمریکایی مخفیانه از این پایگاه ها پرواز می کنند. به این ترتیب، استفاده از پایگاه های قبرس به منظور انجام عملیات مخفی، سؤالاتی در مورد همدستی لندن در جنایات علیه بشریت در غزه را مطرح می کند.

دولت بریتانیا، با وجود اعلام علنی پایبندی به آتش بس، و ارسال کمک های بشر دوستانه به غزه، به طور مداوم مجوز های صادرات اسلحه به اسرائیل را صادر کرده است. هر بار که دولت بریتانیا در ارتباط با فعالیت های داخلی و خارجی ‌اش در پایگاه های آکروتیری و دٍکٍلیا مورد سؤال قرار گرفته، با استناد به الزامات امنیتی امنیتی این عملیات، از پاسخ خودداری کرده است.

روی کار آمدن دولت بر آمده از حزب کارگر، در ماه ژوئیه ۲۰۲۴، نه تنها تغییری در این روند به وجود نیاورده، بلکه نتیجه معکوس داشته است. کی یٍر استارمٍر، نخست وزیر بریتانیا، در ماه دسامبر ۲۰۲۴ از پایگاه آکروتیری بازدید کرد، و بنا به گزارش وب سایت تحقیقاتی بریتانیایی Declassfiied UK، پرواز های نیروهای ویژه ایالات متحده به اسرائیل به دو برابر افزایش یافته است (۵). بر اساس تحقیقات الجزیره شبکه تلویزیونی قطری م) طی نزدیک به یک سال و نیم، بریتانیا با انجام ۶۴۵ پرواز مراقبتی بر فراز غزه، معادل ۴۷ در صد از کل چنین پرواز هایی ( ۳۳ در صد برای ایالات متحده، و ۲۰ در صد برای اسرائیل)، به اسرائیل کمک نظامی کرده است (۶). گزارش کمیته فلسطینی بریتانیا (BPC )، تآکید می کند، که بین ۳ دسامبر ۲۰۲۳ تا ۶ ژوئن ۲۰۲۴، نیروی هوایی سلطنتی ۲۵۰ پرواز شناسایی بین پایگاه آکروتیری و غزه، انجام داده است، چیزی معادل یک تا دو پرواز در روز، به استثنای شنبه هاست(۷).

این پل هوایی، همراه با پرواز های مراقبتی و تدارکاتی، به پاکسازی قومی مداوم در غزه و سرزمین های اشغالی، و فراتر از آن ، بمباران لبنان، یمن و سوریه کمک کرده است. در حالی که اقدامات و تحرکاتی برای ابراز مخالفت با ارسال تسلیحات به اسرائیل صورت می گیرد، مثل تحریم اعلام شده از سوی دولت اسپانیا، یا اعتصاب کارگران بنادر یونان یا مراکش برای جلوگیری از تخلیه و انتقال تجهیزات نظامی به مقصد بنادر اسرائیل، با وجود انتقادات سازمان های بشر دوستانه، دولت نماینده حزب کارگر نه تنها تسلیم نمی شود، بلکه برعکس، انجمن های هوادار فلسطین را که مخالفت می ورزند، مجرم می شناسد.

لندن که در دام «رابطه ی ویژه » خود با واشنگتن گرفتار شده، در ارتباط با عملیات خود در قبرس، در معرض عواقب قانونی این اقدامات، در برابر عدالت بین المللی قرار دارد. این کشور می تواند به دلیل همدستی در نسل کشی، جنایت علیه بشریت، و جنایات جنگی، مسئول شناخته شود. همچنین، قبرس، به مثابه وارث مبارزه ای طولانی بر علیه استعمار بریتانیا، و اشغال نظامی ترکیه، خود را در مقابل مردم فلسطین قرار می دهد که برای پایان دادن به سلطه استعماری اسرائیل مبارزه می کنند.

پی نوشت ها

۱ – توضیح مترجم. دولتی که از زمان اشغال بخشی از سرزمین قبرس در سال ۱۹۷۴ توسط ترکیه، فقط از طرف آنکارا به رسمیت شناخته شده است.

۲ – « Cyprus buys Israel dronnes to monitor waters amid Turkey natural gaz tensions “. The Times of Israel. 7 octobre 2019.

۳ – “ Buffer zone surveillance deal signed with Israel “. Cyprus Mail, 4 novembre 2021 ; Daniel Avis. « Israel to Build Surveillance System for Cyprus Green Line « , Bloomberg . 4 novembre 2021.

۴ – Antony Loewenstein , The Palestine Laboratory . How Israel Exports the Technology of Occupation around the World. Verso. Londres/New York.2023.

۵ – Matt Kennard . « US. Special ops flights to Israel from UK’s Cyprus base surger under Stamer” . UK Declassified . 10 octobre 2024.

۶ – Al Jazeera. “ What impact has US,UK military assistance had on Israel’s war ambition ? “. 23 octobre 2023.

۷ – « British military collaboration with Israel “ . British Palestinian Committee. Janvier 2025.