نقشه

نبردهاي سرنوشت ساز جبهه شرقي

جبهه شرقي که غالبا از آن غفلت شده، در جنگ جهاني اول صحنه نبردهايي سرنوشت ساز بود. در اين ميدان بود که، به ويژه سرنوشت امپراتوري عثماني، متحد آلمان تعيين شد و امپراتوري اتريش- مجارستان به جنگ با فرانسه و انگلستان پرداخت که در نتيجه آن اين دو کشور برنده جنگ شده و بخش هاي عرب امپراتوري عثماني را بين خود تقسيم کردند.

در شرق ٣ رودررويي اصلي رخ داد. مهم ترين آنها، که در طول آن نيروهاي عثماني (که يک سوم سربازان آن عرب بودند)، تلفات زيادي متحمل شدند که شديدترين آن در قفقاز، در برابر نيروهاي روسيه تزاري بود. به رغم وقوع انقلاب در روسيه، نبردها تا سال ١٩١٨ به درازا کشيد.

نبرد دوم که ازنظر زماني محدودتر (مارس ١٩١٥- ژانويه ١٩١٦) بود، نبرد داردانل با کوشش هاي بي نتيجه «متحدين» براي تصرف استانبول بود. در اين نبرد بود که مصطفي کمال پاشا، بنياگذار جمهوري ترکيه، قابليت خود را نشان داد.

نبرد سوم، که وسعت بيشتري داشت، در جايي که خاورنزديک مي ناميم رخ داد. پس از شکست حمله هاي عثماني عليه کانال سوئز، فشار انگلستان منجر به تصرف بيت المقدس و پس از مدت زيادي درجازدن، در خليج [فارس] به تصرف بغداد و موصل در سال ١٩١٧ شد.

حمله نهايي عليه امپراتوري عثماني در سپتامبر- اکتبر ١٩١٨ رخ داد و به تصرف استانبول انجاميد.


© Le Monde. Reproduit avec l’aimable autorisation du journal.
Infographie figurant dans «14-18. Le Journal du centenaire», supplément Le Monde, 8-10 septembre 2014.